m014

ﺗﻤﺪﻥ ﻣﺎﺩﻯ،ﻭﺩﻭﺭﻯ ﺍﺯ ﺗﮑﺎﻣﻞ  روح

     ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺗﻤﺪﻥ ﻫﺎﻯ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺑﺸﺮﻯ ﮐﺮﺩه اﻧﺪ،ﺩﺍﻧﺴته اﻧﺪ ﮐﻪ ﺁثاﺭﻣﻨﻔﻰ ﺍﻳﻦ ﺗﻤﺪﻧﻬﺎ،ﺳﺮﻧﮕﻮﻥ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺳﺖ. ﺑﺮﺧﻰ ﻧﻴﺰ ﺭﺍﻩ ﺣﻠﻬﺎ،ﻭ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺍﺩه اﻧﺪ،ﺗﺎ ﻃﻮﻝ ﻋﻤﺮ ﻳﻚ ﺗﻤﺪﻥ ﺭﺍ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﻨﺪ. ﻭﻟﻰ ﺑﺮﺧﻰ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺍﻫﻞ ﺩﻝ،ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻗﻮﺍﻋﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺗﻤﺪﻧﻬﺎ ﮐﺸﻒ ﮐﺮﺩه اﻧﺪ،ﮐﻪ ﮐﻢ ﻭﺑﻴﺶ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣثبت ﺗﺮﻯﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻭﮔﺮﭼﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺗﻤﺪﻧّﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ . ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻦ ﺗﻤﺪﻧّﻬﺎ ﻫﺮﻳﻚ ﻣﻈﻬﺮ ﻭ ﺁﻳﻨﻪ ﻣﺎﺩﻯ،ﺍﺯ ﻳﻚ ﻓﺼﻞ ﺭﺍﻳﺞ ﻧﻮﻋﻰ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﺳﺖ. ﺍﻓﺮﺍﺩﺑﺸﺮی همیشه  ﺩﺭ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﻳﮑﺴﺎﻥ ﻭﻣﺴﺎﻭﻯ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ. ﻭ ﻫﺮ ﺟﺎمعه اﻯ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ ﻧﻤﻴﺒﺎﺷﺪ. ﻳﻌﻨﻰ ﻫﺮﮐﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻓﺼﻞ ﺭﺍﻳﺞ ﻧﻮﻋﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ،ﮐﻪ ﺍﺯ ﺭﻭﺯ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺍﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ،ﺗﮑثیر ﺁﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ،ﻭﻟﻰ ﺭﻭﺯﻯ ﻧﻴﺰ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﺑﺰﻭﺍﻝ ﺍﺳﺖ.ﺯﻳﺮﺍ ﻣﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺑﺮﺗﺮﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺭﺍﻳﺞ ﻧﻮﻋﻰ،ﻓﺼﻞ ﺟﺪﻳﺪﺗﺮﻯ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻴﺸﻮﺩ. ﻭﭼﻮﻥ ﺷﺎخه اﻯ ﺑﺎ ﻣﺸﺨّﺼﺎﺕ ﻋﻘﻠﻰ ﻭ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﻭ ﺳﻠﻴقه اﻯ ﺟﺪﻳﺪ،ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﺘﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﺭﻭﺍﺝ ﺩﺍﺭﺩ. ﻭ ﺑﻘﻴﻪ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎﻯ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﺑﺰﻭﺍل  هستند. ﮔﺮﭼﻪ ﺍﻳﻦ ﺯﻭﺍﻝ ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻫﺎﻯ ﺩﻭﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻴﮕﻴﺮﺩ. ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﻧﻮﻉ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺗﮑﺎﻣلی ﺘﺮﺑﻤﺮﻭﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﭘّﺮ ﻣﻴﮑﻨﺪ. ﻭ ﺑﻘﻴﻪ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺩﺭ ﺣﮑﻢ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﻫﺎﻯ ﺩﺭﺳﻠﺴﻠﻪ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﻰ،ﻣﺤﮑﻮﻡ ﺑﻨﺎ ﺑﻮﺩﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻗﺎﻋﺪه اﺯ ﮔﻨﺪﻡ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﺮﻭﻳﺪ ﺟﻮ ﺯﺟﻮ، ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻧﻮﻉ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﺑﺮﺗﺮ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺳﻔﻴﺪ ﭘﻮﺳﺖ،ﺍﺯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﺎ ﺯﺭﺩ ﭘﻮﺳﺖ ﻗﺒﻠﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.ﻧﻪ ﺍﺯ ﻣﻴﻤﻮﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺯﺭﺩ ﭘﻮﺳﺘﻬﺎ. ﻟﺬﺍ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﭘﻴﺪﺍ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.ﻭ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻳﻚ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﺑﺎﺳﺘﻨﺎﺩ ﻗﺮﺁﻥ،که هر ﻳﻮﻡ ﻭﺍﻭﻡ ﻭﺷﻬﻮﺩ ﻫﻔﺘﮕﺎﻧﻪ ﻣﺤﻤﺪﻯ ﻫﺰﺍﺭﺳﺎﻝ ﺑﻬﺸت اﻧﺘﻈﺎﺭ ﺻﺎﺣﺐ ﺍﻟﺰﻣﺎن خود  ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺼﻮﻝ ﺭﺟﻌﺖ ﺩﺭﻧﻮﻉ ﺑﺮﺗﺮ ﺩﺍﺭﺩ.ﻭﭼﻮﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺤﻤﺪ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺷﺎﻫﺪ ﻭ ﮐﺎﺷﻒ ﻗﺮّﻩ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻮﺩ،ﻫﻔﺖ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻝ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺑﻬﺸﺘﻰ ﺗﺎ ﻇﻬﻮﺭ ﻗﺎﺋﻢ ﺩﺍﺭﺩ.ﻭ ﻟﺬﺍ ﺍﻣﺮﻭﺯ ۵۵ ﻗﺮﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﺭﻋﺎﻳﺖ ﺗﻔﺎﻭت ﺮﻭﺯ ﺩﺭﺣﺴﺎب ﺸﻤﺴﻰ،ﺭﺟﻌﺖ ﺭﻭﺡ ﻣﺤﻤﺪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻗﺎﺋﻢ ﻭ ﻧﻔﺮ ﺩﻭم ﻔﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﻗﻄﻌﺎ ﭼﻨﺎﻥ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ،ﺍﺯ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺭﺍﻳﺞ ﺁﺭﻳﺎﺋﻰ ﻭ ﺷﺮﻳﻒ ﻭ ﺳﻴّﺪ ﺷﺪﻩ،ﺩﺭ ﺷﻬﻮﺩ ﻗﺎﺋﻢ ﻭﺑﺨﻠﻖ ﺑﺎﺯﮔﺸﺘﻪ ﻓﻌﻠﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺪﺍ ﺷﻮﺩ،ﻧﻪ ﺍﺯ ﻓﺼﻮﻝ ﺑﺸﺮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻏﻴﺮ ﺁﺭﻳﺎﺋﻰ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﻩ . ﻭﻫﻨﻮﺯ ﺑﻴﻦ ﻓﺼﻞ ﺭﺍﻳﺞ ﻓﻌﻠﻰ ﺳﻔﻴﺪ ﭘﻮﺳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ،ﺗﺎ ﻇﻬﻮﺭ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ،ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻧﮋﺍﺩ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮﺗﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻇﻬﻮﺭﮐﻨﺪ. ﮐﻪ ﺍﺯ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺑﺮﺗﺮ،ﻭ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺑﺮﺗﺮﻳﻦ ﻧﮋﺍﺩ ﺑﺮﺗﺮ ﻇﻬﻮﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮐﺮﺩ. ﻭ ﻫﺮ ﮐﺪﺍﻡ ﻫﻢ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺭﺍﻳﺞ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ. ﻭ ﻫﺮ ﮐﺪﺍﻡ ﺑﺎ ﻋﻘﻠﻰ ﺑﺮﺗﺮ ﻭ ﺳﻠﻴقه اﻯ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﺮ،ﻭ ﻧﻴﺰ ﻫﺮ ﮐﺪﺍﻡ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺗﻤﺪﻧﻰ ﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻣﻠّﻰ ﺧﺎص ﺨﻮﺩ را ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺷﺖ.ﻭﻟﻰ ﭼﻮﻥ ﻋﺪّه اﻯ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ،ﺑﺎ ﻋﺪﻡ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ، ﻭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺁﻧﻬﺎ،ﻧﻮﻋﻰ ﺗﻤﺪﻧّﻰ ﻣﺎﺩﻯ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ،ﮐﻪ باعث ﻗﻬﻘﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺗﻤﺪﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭ ﺭﺍﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﻭ ﮐﺎﻣﻠﺘﺮ ﺷﺪﮔﺎﻥ ﺑﺎﺯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ. ﺗﻤﺪﻥ ﻣﺎﺩﻯ ﻫﺮ ﻗﻮﻡ ﺗﻠﻪ ﻭﻭﺳﻴﻠﻪ ﺿﺪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﻭﻋﺪﻡ ﺳﻠﻮﻙ ﻭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺍﻓﺮﺍﺩ،ﺍﺯ ﻏﺎﻳﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩﻭ ﻫﺴﺖ.ﻭ ﮐﺎﺭﻣﺎ ﺳﺎﺯﺍﻓﺮﺍﺩ ﻏﻴﺮ ﺳﺎﻟﻚ ﺁﻥ ﻗﻮﻡ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﻧﻴﺰ ﺁﻥ ﺗﻤﺪﻥ ﻣﺎﺩﻯ ﻭﺳﻴله اﻯ ﺳﺨﺖ ﺗﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ﺻﺒﺮ ﻭﺗﺤﻤّﻞ ﺳﺎﻟﮑﺎن اﻟﻬی ﺪﺭ ﺁﻥ ﻗﻮﻡ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ. ﮐﻪ ﻣﺪﺍﻡ ﻗﺎﻋﺪﻩ (ﻗﻠﻴﻞ ﻣﻦ ﺍﻟﺂﺧﺮﻳﻦ)،ﺭﻭﺯ ﺑﺮﻭﺯ ﺑﺎﺯﮐﻤﺘﺮ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺷﺖ . ﻭﻟﻰ ﺑﺎﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ،ﮐﻪ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ،ﮐﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﺎ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺁﺧﺮ ﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ﺑﺸﺮﻯ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﻮﻧﺪ. ﮐﻪ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﻭﻭﺍﺻﻠﺎﻥ ﺁﻥ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﺑﻨﺪ. ﻭ (ﻳﺪﺧﻠﻮﻥ ﻓﻰ ﺩﻳﻦ ﺍﻟﻠﻪ ﺍﻓﻮﺍﺟﺎ)،ﺑﺎﺯ ﺗﺤﻘﻖ ﻳﺎﺑﺪ. ﭘس ﻫﺮ ﺗﻤﺪﻥ ﻣﺎﺩﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮﺗﺮ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻋﺪﻡ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺴﺘﻌﺪ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺑﺮﺗﺮﻯ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﺑﺠﺎﻯﺗﮑﺎﻣل ﺮﻭﺡ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺪﻧﻴﺎ ﭘﺮﺳﺘﻰ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ. ﻭﻭﺳﻴﻠﻪ ﮐﺎﺭﻣﺎﺳﺎﺯﻯ ﻭ ﺩﺍﻍ ﮐﺮﺩﻥ ﺟﻬﻨﻢ ﺧﻮﺩ،ﻭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻇﻠﻢ ﻭ ﮔﻨﺎﻩ ﻭ ﮐﺎﺭﻣﺎﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ.

     ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ،ﻭ ﺑﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﺋﻰ ﮐﻪ ﻣﻌﺮّﻑ ﻫﺮ ﺗﻤﺪّﻥ ﺑﺎﺷﺪ،ﺑﺨﻮﺑﻰ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﺍﺩ،ﮐﻪ ﺣﺪ ﺃﻗﻞ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻪ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺪﻭﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ، ﻫﺮ ﻗﻮﻣﻰ ﭼﻪ ﺭﺷﺪﻯ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﺍﺩ،ﮐﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﻓﮑﺮﻯ ﺑﺮﺗﺮ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﮐﺠﺎ،ﻭ ﺩﺭ ﭼﻪ ﺯﻣﺎﻥ،ﻭ ﮐﺪﺍﻡ ﺗﻤﺪﻥ،ﻭ ﺑﺎ ﭼﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎﺗﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺗﻤﺪﻥ ﻓﺮﻋﻮﻧﻰ ﻭ ﺳﻮﻣﺮﻯ ﻭ ﺑﺎﺑﻠﻰ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻭ ﻳﻮﻧﺎﻧﻰ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺗﺎ ﺑﺎﻣﺮﻭﺯ ﮐﻪ ﺑﺘﻤﺪﻥ ﮐﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻯ ﻏﺮﺑﻰ ﻣﻴﺮﺳﻴﻢ،ﮔﺮﭼﻪ ﺗﻤﺪﻧّﻰ ﻣﺎﺩﻯ ﺑﺮﺗﺮ ﺩﺍﺷته اﻧﺪ، ﺑﺎﻟﻘﻮّﻩ ﻫﻢ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﻓﮑﺮﻯ ﺑﺮﺗﺮ ﻧﻴﺰ ﺩﺍﺷته اﻧﺪ. ﻭﻟﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻓﮑﺮ ﺑﺮﺗﺮ ﻣﺎﺩی ﺸﺪﻩ، ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺍﺑﺪﻯ ﺭﻭﺡ ﺩﻭﺭ ﺷﺪه اﻧﺪ.  ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺻﻮﻝ ﻋﻠﻤﻰ،ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻋﻠﻤﻰ،ﮐﻪ ﻫﺮ ﺍﻣﺮﻯ ﭼﻪ ﻣثبت ﻭﭼﻪ ﻣﻨﻔﻰ، ﺑﺎﻟﺄﺧﺮﻩ ﻋﻠﻞ ﺍﻭﻟیّه اﻯ ﺩﺍﺷته اﻧﺪ،ﮐﻪ ﺁﻧﺮﺍ ﺑﻮﺿﻊ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮﺗﺮ ﻳﺎ ﻋﻘﺐ ﺗﺮ ﮐﺸﺎﻧﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ،ﺍﻓﺸﺎﻯ ﺧﻄﺎﻫﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻫﺮ ﺗﻤﺪﻧﻰ، ﻣﻔﻴﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻋﻠﻞ ﺗﺮﻗﻰ ﻳﺎ ﺳﻘﻮﻁ،ﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﻋﺒﺮﺗﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻗﻠﻴّﺘﻰ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻮﻯ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻫﺮ ﺗﻤﺪﻥ، ﻭ ﻳﺎ ﺣﺪّ ﺍﻗﻞ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺴﻞ ﻣﺎ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻘﻮﻝ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻓﻴﺰﻳﻚ ﺣﺘﻰ ﺑﻰ ﻧﻈﻤﻰ ﺩﻧﻴﺎﻯ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﺎ ﺧﻮﺩ ﻧﻈﻤﻰ ﺩﺍﺭﺩ. ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻈﻢ ﺁﻧﺮﺍ ﻋﻠﻢ ﺑﻌﺪﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﮐﻨﺪ. ﻫﻤﻪ ﻓﺮﻣﻮﻟﻬﺎ ﻭ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﻭ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻋﻠﻞ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩﺵ ﮐﺸﻒ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﮔﺮﭼﻪ ﮐﻠّﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺩﻗﻴﻖ . ﺑﻠﮑﻪ ﻫﺮ ﺑﺎﺭ ﺣﻮﺍﺩث ﻭ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﻫﺎ، ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﻋﻘﻠﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ. ﻭ ﺩﺭﻫﺮ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ،ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﻓﺮﻣﻮﻟﻰ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻫﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﮐﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﻯ ﺗﺼﺎﻋﺪﻯ ﻭﻣﺎﻫﻮﻯ ﺍﺳﺖ. مثل ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮﺣﺎﺩثه ، ﺩﺭﻫﺮ ﻣﺮﺣله اﻯ ﺍﺯ ﺗﮑﺎﻣﻞ،ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺗﻐﻴﻴﺮی کرﺩﻩ ﺍﺳﺖ . مثل ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭﻳﮋه اﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮ ﺑﺎﺭ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﻳﻚ ﺣﺎﺩثه ﻫﺴﺖ. ﻧﺴﻞ ﻋﻘﻠﻰ ﻧﺎﻇﺮ ﮐﻪ ﻋﻮﺽ ﺷﻮﺩ ﻳﺎ ﺑﺮﺗﺮ ﮔﺮﺩﺩ مثل ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﻭ ﺣﻮﺍﺩث ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ. ﻟﺬﺍ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺗﻤﺪﻧﻬﺎ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺎ ﻭ ﻧﮋﺍﺩﻫﺎ،ﺑﻴﻦ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﮔﻮﻧﻪ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭﻳﮋه اﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ، ﮐﻪ ﺧﺎﺹ ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﺯ ﺗﻤﺪﻧﻬﺎ ﺍﺳﺖ.  ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺩﻗﻴﻖ ﮐﻠّﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻪ ﺗﻤﺪﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻣﮑﺎﻥ ﻭ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ،ﻭ ﺑﺮﺍی هرﺳﻄﺢ ﺗّﮑﺎﻣﻠﻰ ثاﺑﺖ ﻭ ﻳﻚ ﻧﻮﺍﺧﺖ .  ﺑﻘﻮﻝ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﻫﻨﺪﻯ،ﻧﻈﺎﻡ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺮﺣله ای ﺍﺩﻭﺍﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ،ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﻨّﺖ ﻫﻨﺪﻭ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﮐﻠّﻰ ثاﺎﺑﺖ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.ﻧﻈﺮﻳﻪ ﭼﻬﺎﺭ ﺩﻭﺭ،ﮐﻪ ﻣﺪﺍﻡ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻫﻢ ﺩﺳﺖ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ.ﮐﻪ ﺩﻭﺭ ﻧﻬﺎﺋﻰ( ﮐﺎﻟﻰ ﻳﻮﮔﺎ ) ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﻴﺸﻮﺩ. ﻭﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺎﺩﻯ ﺷﺪﻩ ﻫﺮ ﺩﻭﺭ ﻭ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺳﻘﻮﻁ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺳﺖ . ﺑﻨﻈﺮﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻫﻨﺪﻯ ﮐﻢ ﻭ ﺑﻴﺶ ﺩﺭﺳﺖ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ.ﻭﻟﻰ ﺣﺮﮐﺖ ﺩﻭﺭﻯ ﺁﻥ ﻣﻄﻠﻘﺎ ﻣﺪﺍﺭﻯ ﻭ ﺩﺍﻳﺮﻯ ﻧﻴﺴﺖ. ﻫﺮ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﺑﺎﺯ ﺑﻨﻘﻄﻪ ﺍﻭﻝ ﻧﻤﻴﺮﺳﺪ، ﺑﻠﮑﻪ ﺣﺮﮐﺘﻰ ﻟﻮﻟﺒﻰ ﻭ ﻓﻨﺮﻯ ﺩﺍﺭﺩ.ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭﺭﻩ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﺨﺘﺼّﺎﺕ ﺩﺭ ﻣﺤﻮﺭﻫﺎﻯ ﻋﻤﻮﺩﻯ، ﻫﻤﻴﻦ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﻣﻨﻈﻢ،ﻭلی ﺒﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺗﻰ ﺑﺎﺯ ﻣﻨﻈّم هست.ﮔﺮچه ﻤﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﺷﺘﺎﺏ ﻳﺎ ﮐُﻨﺪﻯ ﻣﻨﻈّﻤﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺑﺎﺷﺪ.  ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻈﺮﻳّﺎﺕ،ﻋﻠﻞ ﻇﻬﻮﺭ ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ،ﺟﺮﻳﺎﻧﻬﺎﻯ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻗﺒﻠﻰ ﺩﺍﻧﺴته ﺸﺪﻩ، ﻭ ﻣﻴﺒﺎﻳﺴت ﺪﺭﻣﺮﺣله ﺠﺪﻳﺪ ﻫﻢ ﺑﻬﻤﻴﻦ ﻭﺿﻊ ﺑﺎﺯ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﻮﻧﺪ. ﻳﻌﻨﻰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ،ﻭ ﺣﺘﻰ ﺭﻭح ﻮﻓﮑﺮ ﺷﺨﺺ ﺍﺯ ﻣﺮﺣله اﻯ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺑﻪ ﻣﺮﺣله اﻯ ﻣﺎﺩﻯ،ﻭﺳﭙس اﻧﻘﻠﺎﺑﻰ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﻣﻌﻨﻮﻯ،ﭼﻮﻥ ﻫﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺩﺳﺖ ﻣﻴﺪﻫﺪ . ﺑﻤﻮﺟﺐ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺣﺘﻰ ﺧﻄﺎﻫﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺒﻰ،ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭﺭ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ،ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﻪ ﺑﺎﻃﻞ.ﮐﻪ ﺍﺯ ﺩﻳﺪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﺎ ﺑﻰ ﻧﻈﻤﻰ ﻭ ﻋﻴﺐ ﻭ ﺧﻄﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﻭ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻗﺎﻋﺪﻩ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺧﻮﺩ،ﺑﺎﻟﺃﺧﺮﻩ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭ ﻟﺎﺯﻡ ﺑﻮﺩه اﻧﺪ. ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ،ﺣﺘﻰﻫﺮﭼﻴﺰ ﺧﻮﺏ،ﻭ ﻋﻤﻞ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻘﻞ،ﻧﺴﻞ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺁﻥ،ﻋﻴﺐ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺷﺪﻩ، ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻮﺿﻊ ﺑﺮﺗﺮ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺑﺮﺳﺪ. ﺗﺎ ﺩﻭ ﺑﺎﺭﻩ ﻭﻟﻮ ﻣﻮﻗّﺖ،ﺑﺤﺎﻟﺖ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﮐﻨﺪ . ﻭ ﺑﻬﻤﻴﻦ ﺍﺳﺘﺪﻟﺎﻝ ﻫﺮ ﮔﺎﻩ ﻧﺴﻠﻰ ﻳﺎ ﻓﺮﺩﻯ،ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺍﺯ ﺳﻄﺢ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﮕﺬﺭﺩ ﻭ ﺑﺎﻟﺎﺗﺮ ﺭﻭﺩ،ﺑﺎﻳﺪ ﻫمه اﻣﻮﺭ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻓﻌﻠﻰ ﺭﺍ،ﻋﻴﺐ ﻭ ﺧﻄﺎ ﻭ ﻧﻘﺺ ﺑﺪﺍﻧﺪ.ﻭ ﻧﻈﻢ ﻓﻌﻠﻰ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺑﺸﮑﻨﺪ،ﻭ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻭﺿﻊ ﺟﺪﻳﺪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭ ﻧﻈﻢ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺮﻭﺩ.

    ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﻢ،ﮐﻪ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺗﺪﺭﻳﺠﻰ ﺩﺭ ﮐﻞ ﻧﻮﻉ ﻭ ﻓﺼل هرﺟﺎﻣﻌﻪ،ﻭ ﺗﻤﺪﻥ، ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻓﺮﺩﻯ ﺭﻭﺡ. ﻫﺮﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﺭﻭﺍﺡ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ هست. ﺩﺭﺟﺮﻳﺎﻥ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻗﻄﻌﺎ ﻗﻮﺍﻋﺪﻯ ﺣﺎﮐﻢ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﺧﺎﺹ ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻔﺎﻭﺗﻬﺎﻯ ﻭﻳﮋه اﻯ ﺑﺎﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﻭ ﺣﺘﻰ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺘﻬﺎ ﻭ ﺷﺘﺎﺑﻬﺎ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ.ﮐﻪ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻴﺮﺳﺪ ﻫﺮﭼﻪ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺑﺮﺗﺮ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ،ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭﺍﺯﺗﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﺑﻨﻮﻉ ﺑﺮﺗﺮ ﻟﺎﺯﻡ ﺩﺍﺭﺩ. ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻋﻮض ﺪﺭﺍﺭﺗﻔﺎﻉ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺕ ﺧﻴﻠﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﻫﺴﺖ. ﮐﻪ ﻫﺮکوه ﻨﻮﺭﺩﻯ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺎﻟﺎﺗﺮ ﺭﻭﺩ،ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﺪﺗﺮ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻟﻰ ﻣﺘﻌﺎﻟی ﺘﺮ ﺍﺳﺖ.ﻭ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﺪﺍﺭﻯ ﻟﻮﻟﺒﻰ ﻧﻴﺰ ﻣﺘﺰﺍﻳﺪ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ.ﭼﻮﻥ ﺣﺮﮐﺖ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﻫﺎ ﺻﺪﻑ ﺑﻮﻗﻰ ﺍﺳﺖ،ﻳﺎ ﻓﻨﺮ ﺩﺍﻳﺮه اﻯ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﺑﻌﺪﻯ،ﻭﺳﻌﺖ ﻭ ﺍﺭﺗﻔﺎﻉ ﻫﺮ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﻣﺪﺍﻡ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﮐﻪ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺍﺳﺖ،ﻋﻘﻞ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ،ﮐﻪ ﻗﺪﺭ ﻧﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ،ﺩﺭ ﺣﺮﮐت ﻮﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻭ ﺗﻤﺪﻥ ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ، ﺑﺎﺯ ﻗﺎﺩﺭ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ،ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﻧﻮﻉ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺭ ﻣﺮﺣله ﺒﻌﺪﻯ،ﻭ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺑﻌﺪﻯ ﺭﺍ ﺑﻨﻤﺎﻳﻨﺪ.ﺯﻳﺮﺍ ﺟﻬﻞ ﻣﺎ ﺑﺎﻣﻮﺭ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺑﺮﺗﺮ ﻭ ﻧﻴﺎﻣﺪﻩ،ﺃﻣﺮﻯ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺍﺳﺖ. ﻭﮐﺸﻒ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺩ ﻣﺸﮑﻠﺎﺕ ﻋﻠﻤﻰ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺍﺭﺩ. ﻭ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺎﻥ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻋﻠﻢ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ. ﻭﻟﻰ ﺑﺎﺯ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺑﺎ ﺟﻬﻞ ﺍﺯ ﻭﺿﻊ ﻭﻧﻮﻉ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪﻯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ. ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻃﺒﻴﻌﻰ،ﻫﻤﻪ ﺩﺭ ﺳﻨّﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺟﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ.ﭼﻪ ﺳﻨّﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﻰ،ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭﺳﻨّﺖ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻓﺮﺩﻯ ﺭﻭﺡ ﻫﺮ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﮐﻪ ﻫﺮﮐﺪﺍﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﻭﺿﻊ ﺧﺎﺹ ﻭﻣﺸﺨّﺺ ﺩﺍﺭﺩ.ﻭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻓﺮﺩ ﺑﺎ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺧﺎﺹ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻠﺤﻈﻪ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ  ﺭﻭﺡ ﻓﺮﺩﻯ ﻣﺪﺍﻡ ﻭ ﺑﺘﺮﺗﻴﺐ،ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﮔﺬﺷﺘﻪ،ﻭ ﺩﺭ ﻫﺮﻧﻮﻉ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻓﺼﻮﻝ ﺁﻥ ﻧﻮﻉ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﺬﺭﺩ.ﻭﺍﻳﻨﻚ ﻧﻴﺰ ما ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺸﺮی هستیم ، ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻓﺼﻞ ﻧﻮعی ﺘﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﺩﺭ ﺁﺧﺮ ﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮی ﺮﺍ ببینیم . ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺳﺎﻟﻚ ﻭﺍﺻﻞ ﺑﺎ ﺍﺭﺍﺩه اﻯ ﺧﺎﺹ،ﻭ ﺑﺎ ﻋﺒﻮﺭ ﺳﺮﻳﻊ ﺷﻬﻮﺩﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺑﻌﺪﻯ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﮐﻤﻚ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺭﻭﺣﻰ، ﺑﭽﻨﺎﻥ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺁﻏﺎﺯﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﻣﻴﺮﺳﺎﻧﻨﺪ. ﮔﺮﭼﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺟﺴﻢ ﺑﺸﺮﻯ ﻓﻌﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﻭ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻬﺸﺘﻰ ﺧﺎﺹ ﻭﺍﺻﻠﺎﻥ ﺍﺳﺖ.ﮐﻪ ﺑﺎ ﻋﻘﻠﻰ ﻣﻠﺎﺋﮑﻰ ﺩﺭ ﺟﻤﻌﻰ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﺎﺷﻨﺪ،ﻭ ﺗﺎ ﺑﻌﺪﺍ ﺩﺭ ﺭﺟﻌﺖ ﺁﺧﺮ ﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻭ ﺟﺴﻢ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ، ﺑﺎﺯﺗﮑﺎﻣﻠﺎﺕ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪﻯ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ، ﮐﻪ ﺗﺎ ﺃﺑﺪ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺑﺮﺗﺮ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
     ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺍﻣﻮﺭ،ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﻮﻟﺎﺕ،ﻭﮐﺸﻒ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭ ﻗﻮﺍﺭﻩ ﻫﺎﻯ ﺁﻥ،ﺩﻭ ﺭﺍﻩ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ.ﻳﮑﻰ ﻋﻠﻤﻰ ﻭﻣﮑﺘﺒﻰ ﻭ (ﺩﻭﮐﺘﻮﺭﻳﻨﺎﻝ) که اﺻﻮﻟﻰ ﺍﺳﺖ.ﻭ ﻣﺤﻘﻖ ﻣﺘّﮑﻰ ﺑﻌﻘﻞ ﺧﻮﺩ،ﻳﺎ ﻣﺘّﮑﻰ ﺑﺮﻭﺷﻬﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ، ﺑﺎﻋﻘﻞ ﻭ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﺑﺎﻟﺄﺧﺮﻩ ﺑﻨﻮﻋﻰ ﺑﻴﻨﺶ ﺍﺯ ﺳﻄﺢ ﻋﻘﻞ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩﺵ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ. ﻭ ﻳﺎ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺳُﻨّﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﻭ ﺷﻬﻮﺩﻯ،ﮐﻪ ﺍﺯ ﺩﻳﺮ ﺑﺎﺯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ.ﻭ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﺮﻭﺍﻝ ثاﺑﺘﻰ ﺩﺭ ﺃﻣﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺁﻥ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺍﻧﺒﻴﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﻣﻄﺮﺡ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻴﻨﺸﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻣﺤﻞ ﮐﻤﻚ ﻭ ﻳﺎﺭﻯ ﻓﺼﻞ ﻭﻧﻮﻉ ﺑﺮﺗﺮ ﺍﺯ ﺳﻄﺢ ﻋﻘﻞ ﺧﻮﺩ ﻣﺤﻘﻖ ﺑﺎﺷﺪ. ﻟﺬﺍ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺩﺭ ﺑﻴﻨﺶ ﻋﻠﻤﻰ، ﻣﺘّﮑﻰ ﺑﻌﻘﻞ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰﺧﻮﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﺍﺣﮑﺎﻡ ﺟﺰﺋﻰ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺻﺎﺩﺭ ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ،ﮔﺮچه ﺪﺭ ﺳﻄﺢ ﺧﻮﺩﺵ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺩﺭﺳت اﺳﺖ،ﻭﻟﻰ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪﻯ،ﻭ ﻋﻘﻞ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺑﻌﺪﻯ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻭ ﺗﺤﻘﻖ ﻧﻴﺴﺖ. ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺑﻴﻨﺶ ﺳﻨّﺘﻰ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ،ﮐﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﺮ ﺳﻄﺢ ﻋﻘﻠﻰ،ﺑﺎ ﮐﻤﻚ ﺳﻄﺢ ﻋﻘﻠﻰ ﺑﺮﺗﺮ ﻭ ﻟﺪﻧّﻰ،ﮔﺮﭼﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺑﺮﺗﺮﺍﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻴﮕﻴﺮﺩ.ﻭ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﺎ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻋﻠﻤﻰ ﺧﻴﻠﻰ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ،ﻳﺎﺭﻯ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺣﺮﮐﺖ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺭﻭﺡ ﻓﺮﺩﻯ،ﻭ ﺣﺘﻰ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ، ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﺴﻤﺖ ﻓﺼﻞ ﻭﻧﻮﻉ ﺑﻌﺪﻯ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﮐﻪ ﺩﻳﺪ ﻣﺘﺎﻓﻴﺰﻳﮑﻰ ﻭ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﻭ ﺳﻨّﺘﻰ ﺍﻟﻬﻰ،ﺩﻳﺪی  ﺻﺤﻴﺢ ﺗﺮ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻔﺮﺩ ﺍﺳﺖ.ﮐﻪ ﺑﺸﺮ ﺟﺰ ﺁﻥ ﺭﺍﻫﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻋﻘﻠﻰ ﻭ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ. ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﺳﻨّﺘﻰ، ﺑﻬﺴﺘﻰ ﺧﻮﺩ ﻭ ﻋﺼﺮ ﻭ ﺗﻤﺪﻥ ﺧﻮﻳﺶ ﻧﻈﺮ ﮐﻨﻴﻢ،ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺩﺭﺳت ﺘﺮی گرﭼﻪ ﻏﻴﺮﻣﻄﻠﻖ ﺍﺳﺖ ﻣﻴﺮﺳﻴﻢ. ﻭ ﺍلاّ ﺑﻴﻨﺸﻬﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻣﻦ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻯ،ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻋﻘﻞ ﻫﺮ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ،ﺟﺰ ﻣﺒﻬﻤﺎﺕ ﻭﭘﺮﺕ ﻭﭘﻠﺎﺋﻰ ﻧﺘﻴجه اﻯ ﺩﺳﺖ ﻧﻤﻴﺪﻫﺪ. ﻫﻤﺎﻥ ﺩﺭﺩﻯ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻭﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮﺩ،ﻭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺭﺍﻩ ﺣﻠﻬﺎﻯ ﻣﺸﮑﻠﺎﺕ ﺑﻰ ﻓﺎﻳﺪﻩ ﻫﺴﺘﻨﺪ .

    ﺩﺭ ﻳﻚ ﻧﻈﺮﮔﺎﻩ ﺣﺘﻤﻰ ﻭ ﺟﺒﺮ ﺍﻟﻬﻰ،ﮐﻪ ﺑﺮﺣﺴب ﺁﻥ،ﻫﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺃﺯﻝ ﺗﺎ ﺃﺑﺪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻴﮕﻴﺮﺩ.ﻭ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﻫﺎ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺧﻮﺏ ﻭ ﺑﺪ ﻫﺮﺩﻭ ﺑﺎﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻭ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ. ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻣﺸﮑﻠﺎﺕ ﺗﻤﺪنی ،ﮐﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻋﺪﻡ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻳﻚ ﻗﻮﻡ ﻭ ﻧﮋﺍﺩ ﻭﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.  ﺍﻣﺮﻯ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭ ﻟﺎﺯﻡ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﮐﻠّﻰ ﺍﺳﺖ.ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻧﻴﺰ ﺧﻮﺩ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺣﻠﻰ ﺍﺯ ﻭﺍﮐﻨﺸﻬﺎ،ﺑﺎﺯ ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﺴﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻰ،ﻭ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺣﺘﻤﻰ ﺑﻤﻘﺼﺪ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺧﻮﺩ ﭘﻴﺶ ﻣﻴﺮﻭﻧﺪ. ﺑﺮﺍﻯ ﻣثاﻝ ﺑﺎ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺸﺮﻯ،ﮐﻪ ﺑﺮ ﺧﻠﺎﻑ ﺳﻨّﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﺗﮑﺎﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺃﺯﻟﻰ،ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺮ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺭﻭﺣﻰ ﺩﻭﺭ ﺷﻮﺩ،ﺩﻭﭼﺎﺭ ﮐﺎﺭﻣﺎﻫﺎ ﻭ ﻧﺴﺦ ﻭﻣﺴﺦ ﻫﺎﺋﻰ ﻣﻴﺸﻮﺩ،ﺗﺎ ﺷﺨﺼﻰ ﺣﺮﮐﺖ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﺍﺯ ﻧﻮ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻧﻤﺎﻳﺪ.ﻭ ﺑﺎﻟﺄﺧﺮﻩ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺃﺯﻟﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﻴﺰ ﺗﺤﻘﻖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ.ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺎﻋﺪﻩ ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻥ( ﺍﻧّﺎ ﺍﻟﻴﻪ ﺭﺍﺟﻌﻮﻥ) ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﮑﻤﺎﻝ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺮﺳﻨﺪ.ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﮐﻦ ﻓﻴﮑﻮﻥ ﺭﺍ ﺍﺟﺮﺍ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ.ﮐﻪ ﺍﺯ ﻣﺮﺯ ﮐﻤﺎﻝ ﺭبّ اﻟﻨﻮﻉ ﺧﻮﺩ ﺑﮕﺬﺭﻧﺪ. ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭﻣﺎﻫﺎ ﻭ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﻣﮑﺮﺭ،ﮐﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻓﺮﺻﺘﻬﺎﻯ ﻃﻠﺎﺋﻰ،ﻭﺧﻮﺩ ﻧﻌﻤﺘﻬﺎﻯ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﻟﻬﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ، ﮔﺮﭼﻪ ﺩﺭ ﻇﺎﻫﺮ ﺟﻬﻨّﻢ ﻭ ﻗﻬﻘﺮﺍ ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ،ﺑﺎﺯ ﺑﻪ ﻣﺴﻴﺮ ﺣﺮﮐﺖ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭﺃﺯﻟﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺎﺯ ﻣﻴﮕﺮﺩﻧﺪ. ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻫﺎﻯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﮐﻪ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺍﺯﻟﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺧﻨثی ﺷﺪﻩ،ﻭ ﺑﻀﺮﺭ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﻭﺣﺘﻤﻴّﺖ ﻭ ﺟﺒﺮﺍﻟﻬﻰ ﻳﺎ ﺟﺒﺮ ﺍﺯﻟﻰ ﺃﺑﺪﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮﺍﻣﻮﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ. ﻭﻫﺮ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﻭ ﺗﻨﺒﻠﻰ ﻭ ﺍﻧﺤﺮﺍﻒ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﻧﺴﻞ ﻫﺎ ﻭ ﻧﮋﺍﺩﻫﺎ ﺑﻰ ثمر ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ. ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻭ ﻓﺮﺩﺍ ﻧﻴﺰ،ﺑﺎ ﺩﻧﻴﺎ ﭘﺮﺳﺘﻰ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﮐﺎﺭﻭﺍﻥ ﻭ ﺣﺮﮐﺖ ﻫﺴﺘﻰ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﻩ،ﻭ ﺑﺎ ﺗﺤﻤّﻞ ﺑﻠﺎﻳﺎ ﻭ ﻣﺠﺎﺯﺍﺗﻬﺎﻯﺟﻬﻨّﻤﻰ ﻭﮐﺎﺭﻣﺎﺋﻰ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺎﺯ ﺑﻤﻘﺼﺪ ﺍﺯﻟﻰ ﻭﮐﻤﺎﻟﻰ ﻣﻴﺮﺳﻨﺪ. ﻭﺗﻨﻬﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩی ﮐﻪ ﺷﺎیسته  ﻧﺎﻡ ﻋﺎﻗﻞ ﻭ ﻣﺴﺘﻌﺪ ﺩﺍﺭﻧﺪ،ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﻝ ﺍﺯ ﺳﺮﺧﻮﺩﻯ ﻭ ﺩﻧﻴﺎ ﭘﺮﺳﺘﻰ،ﻭ ﻣﻴﻞ ﺩﺭ ﺑﻘﺎﻯ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﻓﻌﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪ.ﻭ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺳﻨّﺘﻰ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ. ﻭﺩﺭ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻤﻘﺼﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﻋﺠﻠﻪ ﻭ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﮐﻨﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﻋﺠﻠﻪ ﻣثبتی ﺍﺳﺖ، ﮐﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮﻯ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﻨﺪ،ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮑﻨﻨﺪ.ﮐﻪ ﺑﺎ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺯﻭﺩﺗﺮ ﺑﻤﻘﺼﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ،ﻭ ﺑﺸﻬﻮﺩ ﻗﺎﺋﻢ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮﻯ،ﻭ ﺳﭙس ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﺸﻬﻮﺩ ﺭﺏّ ﺍﻟﻨﻮﻉ ﻫﺎﻯ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ. ﮔﺮﭼﻪ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ،ﺍﻳﻦ ﻋﺠﻠﻪ ﺩﺭﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ،ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺗﻮﮐّﻞ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻮﺩﻩ.ﺯﻳﺮﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺤﻘﻖ ﻫﺮ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺑﺎﻟﺄﺧﺮﻩ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻟﺎﺯﻡ ﺁﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻭ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ.

     ﺗﻤﺪﻥ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﻫﺮ ﻗﻮم ﻮ ﻧﮋﺍﺩ ﻭ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ،ﮐﻪ ﺩﻭﭼﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﻨﺒﻠﻰ ﻭﺧﻮﺩﺳﺮﻯ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻃﺒﻴﻌﺘﺎ ﺗﻤﺪﻧﻰ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﺴﻘﻮﻁ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺳﻘﻮﻁ،ﭘﻴﺪﺍ ﺷﺪﻥ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻥ ﻣﺎﺩﻩ ﮔﺮﺍﺋﻰ ﺑﺠﺎﻯ ﻣﻌﻨﻮﻳّﺖ ﺍﺧﻠﺎﻗﻰ ﺍﺳﺖ.ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻬﻤﻴن مراتب اﻟﻬﻰ ﮐﻪ ﺩﺭﻧﻈﺮﻳﻪ ﻫﻨﺪﻯ،ﺑﺸﮑﻞ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻋﺼﺮ ﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﺗﮑﻨﻴﮑﻰ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﻋﺼﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻤﺪﻧﻰ ﻭﺍﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺯ ﺳﻨّﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭ ﺳﻠﻮﻙ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﻓﺮﺩﻯ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ،ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺳﻘﻮﻁ ﺧﻮﺩ ﺑﻮﺩ. ﻭﻟﻰ ﻧﻪ ﺳﻘﻮﻁ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮﻯ، ﺑﻠﮑﻪ ﺳﻘﻮﻁ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﺸﺮﻯ . ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﻭﻟﻴﺎ ﻭﻭﺍﺻﻠﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ،ﮐﻪ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﻤﺪﻧﻬﺎﻯ ﺯﻣﺎﻥ ﺟﺪﺍ ﺷﺪﻩ،ﻭ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻧﻄﻔﻪ ﺗﻤﺪﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮﺗﺮ،ﻭ ﻧﻴﺰ ﻧﺴﻞ ﻭ ﻧﮋﺍﺩ ﻭ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺑﺮﺗﺮﻯ ﺭﺍ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ.ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻭ ﻋﺼﺮ ﺑﻌﺪﻯ،ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺭﺍﻳﺞ ﺍﻳﻦ ﮐﺎﻣﻠﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ.ﻭ ﻃﺒﻌﺎ ﻧﻴﺰ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ، ﻭﺍﺻﻠﺎﻥ ﻗﺎﺋﻢ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ،ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺗﻤﺪﻥ ﺁﺗﻰ ﻭ ﻧﮋﺍﺩ ﺑﺮﺗﺮ ﻭ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺭﺍﻳﺞ ﺑﺮﺗﺮ ﺭﺍ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺁﻭﺭﺩ.ﻭ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻫﻨﺪﻯ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﻩ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺸﺮﻯ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ. ﺗﺎ ﺑﺎﺯ ﻭﺍﻣﺎﻧﺪﻩ ﻫﺎﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺮ ﺳﻨّﺖ ﺍﻟﻬﻰ، ﻳﻌﻨﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻫﻤﻴﺸﮕﻰ ﺳﻠﻮﻙ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺩﺭ ﭼﻪ ﻣﺸﮑﻠﺎﺕ ﺟﺪﻳﺪ،ﻭ ﺩﻭﺭﻩ ﮐﺎﻟﻰ ﻳﻮﮔﺎ ﻭﻣﺎﺩﻩ ﮔﺮﺍﺋﻰ،ﻭ ﺗﻤﺪﻥ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺩﺭ ﺷﺮﻑ ﺳﻘﻮﻁ ﻣﺠﺪﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﺩ. ﭘس ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻭﻋﻠﻞ ﺳﻘﻮﻁ ﺗﻤﺪﻧﻰﺩﺭﻫﺮﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺭﺍﻳﺞ،ﻳﻚ ﺍﻣﺮ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﺣﺮﮐﺖ ﻣﺪﺍﺭﻯ ﺁﻥ،ﺍﺭﻭﺍﺡ ﻭﺍﻣﺎﻧﺪﻩ ﺩﺭ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﻫﺎﻯ ﮐﺎﺭﻣﺎﺋﻰ،ﻭ ﻣﺠﺎﺯﺍﺗﻬﺎﻯ ﭼﺮﺥ ﺳﺎﻣﺴﺎﺭﺍ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﻓﺮض ﺸﻮﺩ،ﻣُﺪﺭﻧﻴﺴﺘﻬﺎﻯ ﻫﺮﻋﺼﺮ،ﻭﮐﺴﺎﻧﻰ ﭼﻮﻥ ﻓﻠﺎﺳﻔﻪ ﻣﺘّﮑﻰ ﺑﻌﻘﻞ ﺧﻮﺩ،ﻭ ﻋﻠﻤﺎﺋﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺻﺪﺩ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻋﻠﻞ ﻭ ﺧﻨثی ﮐﺮﺩﻥ ﺁثاﺭ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺍﻣﻮﺭﻫﺴﺘﻨﺪ،ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺍﺯ ﺩﻳﺪ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﻭ ﺳﻨّﺘﻰ ﻭ ﺳﻠﻮﮐﻰ ﻧﻈﺮ ﮐﻨﻨﺪ،ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﻳﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻭﻣﺸﮑﻠﺎﺕ،ﻭ ﺑﺎﻟﺄﺧﺮﻩ ﺳﻘﻮﻁ ﺗﻤﺪﻧﻬﺎ،ﺃﻣﺮﻯ ﺍﺗّﻔﺎﻗﻰ ﻧﻴﺴﺖ. ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻰ ﻧظمی ﻇﺎﻫﺮﻯ،ﻧﻈﻤﻰ ﺑس ﻣﺤﮑﻢ،ﻭﻟﻰ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ.ﻭ ﻫﻤﮕﻰ ﻣﺎ ﭼﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﻭ ﭼﻪ ﻧﺨﻮﺍﻫﻴﻢ،ﺩﺭ ﻃﻠﺴﻢ ﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻳﻢ.ﻭ ﺭﺍﻩ ﺧﻠﺎﺻﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﺪﻫﺎﻯ ﻃﻠﺴﻢ نداریم .ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﺒﺮﻯﻭﻃﺒﻴﻌﻰ،ﻭ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ ﺩﺭ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ،ﻭ ﺗﺮﻙ ﻣﻘﺎﻡ ﻓﻌﻠﻰ ﻭ ﻋﻘﻞ ﺟﺰﺋﻰ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ،ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺣﺪّ ﺃﻗﻞ ﺑﻌﻘﻞ ﻭ ﻣﻘﺎﻡ ﺑﻌﺪﻯ ﻣﺎ ﺍﺳﺖ.ﮐﻪ ﺷﻬﻮﺩ ﺁﻥ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﺎﺭﺍ ﻣﻰ ﮐﺸﺪ. ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺸﺮ ﻓﻌﻠﻰ،ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺳﻨّﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺗﺬﮐّﺮﺍﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﮐﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﻄﻔﻰ ﺻﺎﺣﺐ ﻭ ﮐﺎﺷﻒ ﺩﻭ ﻗﺮﻩ ﻧﻬﺎﺋﻰ،ﻭ ﻣؤﺳس ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ،ﻫﻤﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﺸﻬﻮﺩ ﻗﺎﺋﻢ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮﻯ،ﻳﺎ ﺭﺏّ ﻣﺸﻬﻮﺩ ﻣﺤﻤﺪ ﻭ ﮐﺎﻣﻠﺎﻥ ﻣﺤﻤﺪﻯ ﺍﺳﺖ.ﮐﻪ ﺿﻤﻨﺎ ﻗﺎﺋﻢ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﻧﺒﻮّﺕ ﺩﺭ ﺁﺧﺮ ﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ﺑﺸﺮﻯ،ﻭ ﺁﻏﺎﺯ ﻭ ﺍﻭﻝ ﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﺳﺖ. ﮐﻪ ﺩﺭ ﺣﺪﻭﺩ ﺩﺭ ۵۵ ﻗﺮﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻏﺎﺯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ. ﺍﻳﻦ ﻋﻮﺍﻗﺐ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺗﻤﺪﻧﻰ ﻭ ﻣﺎﺩﻩ ﮔﺮﺍﺋﻰ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ، ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﺪﻡ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ،ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﻠﻞ ﻭﻫﺮﻓﺼﻞ ﻭﻧﻮﻉ ﻣﻘﺮﺭ ﺍﺳﺖ،که ﻧﻮﻋﻰ ﻗﻬﻘﺮﺍﺋﻰ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﻭﻭﺍﺻﻠﺎﻥ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻫﺮ ﻧﮋﺍﺩ ﻭ ﻫﺮ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺍﺳﺖ. ﮐﻪ(ﺑﺪﺍﻯ ﺍﻟﻬﻰ) ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺳﺖ ﻣﻴﺪﻫﺪ،ﻭ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻴﮑﻨﺪ.ﻭ ﻧﺠﺎﺕ ﺍﺯ ﮐﺎﺭﻣﺎﻫﺎ ﺑﻰ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺍﺯ ﻃﻰ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻭ ﻓﺼﻮﻝ ﻧﻮﻋﻰ ﺑﻌﺪﻯ ﺑﺸﺮﻯ صورت میگیرد. ﻣﺘﺠﺪﺩﻳﻦ ﻫﺮﻋﺼﺮ ﺍﮔﺮ ﺩﺭﺳﺖ ﻓﮑﺮ ﮐﻨﻨﺪ،ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ،ﮐﻪ ﺧﺮﻭﺝ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺟﺒﺮ ﺍﻟﻬﻰ،ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺟﺒﺮ ﻃﺒﻴﻌﻰ،ﻣﺮﺣله اﻯ ﻣﺤﺎﻝ ﺍﺳﺖ.ﻭﺍﮔﺮ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﻨﻤﺎﻳﺪ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ.ﻭ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻭﻟﻴﺎ ﻭﻭﺍﺻﻠﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺘﺠﺪﺩﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺍﺯ ﺫﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﻧﻪ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻣُﺪ ﻭﺩﻳﮑﻮﺭﺍﺳﻴﻮﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﺎﺩﻯ ﺭﺍ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﮐﻨﺪ. ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﮑﻪ ﺑﻘﻮﻝ ﻣﻌﺮﻭﻑ،ﺧﺮ ﻫﻤﺎﻥ ﺧﺮ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻰ ﭘﺎﻟﻮﻧﺶ ﻋﻮﺽ ﺷﺪﻩ .  ﺍﮔﺮ ﻣﺘﺠﺪﺩﻳﻦ ﻭﺍﺻﻞ ﺑﻤﻘﺎﻡ ﻋﻘﻠﻰ،ﻭﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺑﻌﺪﻯ ﺑﺎ ﺷﻬﻮﺩ ﻗﺎﺋﻢ، ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺍﻓﮑﺎﺭ ﻭ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺧﻮﺩﺭﺍ،ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻣﻨﻌﮑس ﮐﻨﻨﺪ،ﻣﻌﻤﻮﻟﺎ ﻣؤثّر ﻭﺍﻗﻊ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ. ﺯﻳﺮﺍ ﺑﻴﻨﺶ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﻭ ﻋﻘﻞ ﺷﻬﻮﺩﻯ،ﺩﺭ ﻏﻴﺮ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻧﻴﺴﺖ. ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺰﺑﺎﻥ ﺳﻤﺒﻮﻟﻴﻚ،ﺑﺎﺯ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻨﻄﻖ ﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﺑﻴﻨﺶ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﺳﺘﺪﻟﺎﻝ ﮐﻨﻨﺪ،ﮐﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺏ ﻓﻬﻢ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ،ﻭﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺎﻧس ﻗﺒﻮﻝ ﻭ ﺩﺭﻙ ﺁﻧﺮﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺗﻨﻬﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪ ﻭﻣﻨﻄﻖ ﺳﻤﺒﻮﻟﻴﻚ ﻋﺮﻓﺎ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺭﻧﮓ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻓﻴﺰﻳﮑﻰ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ . ﻭﺍﻟّﺎ ﻫﺮ ﺑﻴﻨﺶ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﭼﻮﻥ ﺑﻴﻨﺶ ﺫﻫﻨﻰ ﻓﻠﺴﻔﻰ،ﻳﺎ ﺑﻴﻨﺶ ﻋﻠﻤﻰ ﺗﺠﺮﺑﻰ ﻭ ﺗﮑﻨﻴﮑﻰ،ﻭﺣﺘﻰ ﺑﻴﻨﺶ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﻭ ﺭﻳﺎﺿﻰ ﻗﺎﺩﺭ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ،ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺩﺭﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺷﻬﻮﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷﺪ.ﻭﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﻴﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻤﻘﺎﻡ ﻋﻘﻠﻰ ﻭ ﺷﻬﻮﺩﻯ ﺑﺮﺗﺮ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ. ﻭ ﻟﺬﺍ ﻫﻤﻪ ﻋﻠﻮﻡ ﻧﻴﺰ ﺣﺠﺎﺏ ﺍﻋﻈﻢ ﺧﻮﺩ ﻭ ﻧﺴﻞ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ.

     ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺎﺩﻯ ﺷﺪﻩ،ﻭ ﺗﺤﺖ ﺳﻴﻄﺮﻩ ﻭﺣﮑﻮﻣﺖﮐﻤﻴّﺖ ﻭ ﻣﺎﺩﻩ،ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺗﺤﺖ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺳﻄﺢ ﻋﻘﻞ ﻭﺍﻣﺎﻧﺪﻩ ﻏﻴﺮ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺭﻳﻢ .ﺩﺭﺩﻯ ﮐﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻫﻢ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﻭ ﺭﻭﺯ ﺑﺮﻭﺯ ﮐﻤﺘﺮ ﺑﺮﺍﻩ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺟﺴﺘﻦ ﺷﻬﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ. ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻋﻘﻞ ﻭﺍﻣﺎﻧﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭﻫﺮﺯﻣﺎﻥ،ﻫﻤﺎﻥ ﺗﺤﮑّﻢ ﺍﮐثرﻳّﺖ ﻣﺮﺩﻡ،ﺩﺭﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻬﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺍﺳﺖ . ﺳﻄﺢ ﻋﻘﻞ ﻋﻘﺐ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺳﻄﺢ ﻋﻘﻞ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﺑﺮﺗﺮ ﮐﺎﻣﻠﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮ ﻫﻤﮕﺎﻥ،ﻭ ﺣﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺧﺪﺍ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﻣﻴﺴﺎﺯﻧﺪ.ﺩﺭﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﺩﻳﻮﺍﻧﮕﺎﻥ ﻳﻚ ﻗﻮﻡ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺍﮐثرﻳّﺖ ﺧﻮﺩ،ﺑﺮﻫﻤﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﻋﻘﻠﺎﻯ ﺁﻥ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﮐﻨﻨﺪ. ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻧﺒﻴﺎی ﻗﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﮐُﺸﻨﺪ ﻳﺎ ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ،ﻭ ﻳﺎ ﺑﮑﻠﺎﻡ ﻭ ﺍﻓﮑﺎﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻮﺟّﻪ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻨﺪ.ﻣﺎﻧﻨﺪﺣﮑﻮﻣﺖ ﻗﺸﺮی ﺁﺧﻮﻧﺪ ﻫﺎ ﮐﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺗﺼﻔﻴﻪ ﺍﻟﻬﻰ ﻓﺎﺳﺪﺍﻥ ﻭﺗﻤﺮﻳﻦ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ هستند.

     ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﺩﺭﺟﻪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﻫﺮنسل ﻭ ﺗﻤﺪﻧّﻰ ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺮ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭﺗﮑﺎﻣﻞ،ﺑﺮﺍﻯﻫﺮ ﻣﺤﻘﻖ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺪ ﻓﺮﻕ ﮐﻨﺪ. ﻭﻟﻰ ﺧﻴﻠﻰ ﺍﺯ ﻋﺮﻓﺎﻯ ﺯﻣﺎﻥ،ﺩﺭﺟﻪ ﻣﺎﺩﻯ ﺷﺪﻥ ﺭﺍ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ  ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩه اﻧﺪ. ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻳﻚ ﻗﻮﻡ ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺪ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﻮﺯﻳﻚ ﺗﻨﺪﺗﺮ ﻣﻴﺸﻮﺩ،ﻭ ﻧﻘّﺎﺷﻰ ﺑﻰ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﺮ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ،ﻭ ﻋﻠﻢ ﻧﻴﺰ ﺟﻨﮕﻰ ﺗﺮﻣﻴﺸﻮﺩ،ﻭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺗﺮ،ﻭ ﺍﻟﻔﺎﻅ ﻭ ﻣﻌﺎﻧﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﺗﺮ ﻣﻴﮕﺮﺩﻧﺪ. ﻭ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﻧﻴﺰ ﻗﺸﺮﻯ ﺗﺮ ﻭ ﺧﺮﺍﻓﺎﺗﻰ ﺗﺮ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ،ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺘﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﺗﺮ ﻣﻴﮕﺮﺩﻧﺪ،ﻭ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﺳﺘﺎﻳﺸﮕﺮ ﺗﺮ،ﻭ ﺭﺟﺎﻝ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺳﻨﮓ ﺩﻝ ﺗﺮ،ﻭ ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ ﺣﺮﻓﻪ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﺳﺎﺭﺕ ﭘﻮﻟﺪﺍﺭﺍﻥ،ﻭ ﭘﻮﻟﺪﺍﺭﺍﻥ ﺑﺠﻨﻮﻥ ﺗﻮﺭﻡ ﻣﺎﻝ بیشتر،ﻭ ﻧﻴﺰ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﻰ ﺧﺎﺻﻴّﺖ ﺗﺮ ﻣﻴﮕﺮﺩﻧﺪ. ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﻄﺮﻩ ﻣﺎﺩﻳﺎﺕ ﻭ ﻭﺍﺭﻓﺘﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ،ﺑﺎﺯ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻫﺮ ﺗﻤﺪﻥ ﻭ ﻫﺮ ﻗﻮﻡ ﻫﺴﺖ. ﺩﺭﺟﻪ ﺭﻓﺎﻩ ﻃﻠﺒﻰ ﻭ ﻟﺬﺕ ﺟﻮﺋﻰ،ﻭ ﺁﺷﻔﺘﮕﻰﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﺍﺧﻠﺎﻗﻰ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩگی ﻮﺩﺭﺟﻪ ﺁﺯﺍﺩﻳﻬﺎﻯ ﺷﻬﻮﺍﻧﻰ ﻭﮐﺎﻡ ﺟﻮﺋﻰ ﺳﻴﺮﺍﺏ ﻧﺸﺪﻧﻰ،ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺍﺳﺖ. ﻭﻟﻰ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻦ،ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺩﺭﺟﻪ ﻫﻮﺵ،ﻭ ﺩﺭﺟﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﻋﻘﻠﻰ،ﭼﻮﻥ ﺍﺣﺴﺎس ﻭ ﺍﺩﺭﺍﻙ ﺍﺣﺴﺎﺳﻰ ﻭ ﺗﺼﻮﺭ، ﻭ ﺳﺮﻋﺖ ﻭﻧﻮﻉ ﺗﺨﻴّﻠﺎﺕ ﻭ ﺍﺑﺪﺍﻋﺎﺕ ﺫﻫﻨﻰ ﻧﻴﺰ،ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﻮﻣﻰ ﺩﺭ ﮐﻞ ﭼﻘﺪﺭ ﻋﻘب ﺘﺮﺭﻓﺘﻪ،ﻭ ﻳﺎ ﭼﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺤﺪﻭﺩﻯ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﺮﺩه اﻧﺪ. ﻭﻧﺴﻠﻬﺎ ﻭ ﺍﻭﻟﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺶ ﺭﻓﺘﮕﺎﻥ،ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﻭﻟﺎﺩ ﻧﺎﺑﻐﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻭ ﺩﺭﮐﻞّ  ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻫﺮ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺟﺪﻳﺪ،ﺑﻬﻤﺮﺍﻩ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺕ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮﮊﻳﻚ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﮑﻞ ﺻﻮﺭﺕ ﻭ ﺭﻧﮓ ﭘﻮﺳﺖ،ﻭ ﻳﺎ ﻋﻮﺍﺭﺽ ﺯﺷﺖ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺻﻮﺭﺕ ﻭ ﺟﺴﻢ،ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﺴﻠﻬﺎﻯ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﻗﻬﻘﺮﺍ،ﺑﺘﻴﺮﮔﻰ ﻭ ﺯﺷﺘﻰ ﻣﻴﺮﻭﺩ.ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﺻﻠﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﻤﺎﻝ ﺧﺎﺻﻰ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﮔﺮﭼﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺃﻧﺪﻙ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺭﻓﺘﺎﺭﻯ ﻭ ﺍﺧﻠﺎﻗﻰ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ،ﻭ ﺩﺭﺟﻪ ﺻﺒﺮ ﻭ ﮔﺬﺷﺖ ﻭ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﺟﻤﻌﻰ،ﻭ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﻋﺎﻗﻠﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺣﺮﮐﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ،ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﺋﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﻨﺠﺶ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﻭ ﻗﻬﻘﺮﺍﻯ ﻳﻚ ﻗﻮﻡ،ﻭ ﻳﺎ ﺩﺭﺟﻪ ﻧﺴﺒﻰ ﻓﺼﻮﻝ ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺮﻯ ﺑﺎﺷﺪ. ﮔﺮﭼﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻓﺼﻞ ﻭﻧﮋﺍﺩ ﺑﺮﺗﺮ،ﺍﮐثرﻳّﺖ ﻏﻴﺮ ﺳﺎﻟﻚ ﺁﻥ ﺳوء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ ﺟﺴﻤﻰ ﻭ ﻋﻘﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ ﻭ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺣﺘﻰ ﻭﺣﺸﻰ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻴﺂﻳﻨﺪ. ﻭﻟﻰ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﻭ ﮐﺎﻣﻞ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻦ ﻧﮋﺍﺩ ﺁﺭﻳﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ،ﺑﺮﺗﺮﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮﻯ ﻓﻌﻠﻰ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ، ﻭ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﺎﺗﻔﺎﻕ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻏﻴﺮ ﺳﺎﻟﻚ ﺭﺍ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ.ﻭ ﻟﺬﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﻮﻡ ﭼﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﺬﻫﺒﻴﺎﻥ ﻳﺎ ﻣﺎﺗﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺘﻬﺎﻯ ﻣﺎﺭﮐﺴﻴﺴﺖ ﺁﻥ،ﻭﭼﻪ ﻫﺮ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻳﮕﺮ ﻗﻮﻡ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻬﺎﻯ ﺍﻓﺮﺍﻁ ﻭﺗﻔﺮﻳﻂ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻴﺸﻮﺩ.ﻭﮐﺎﺭﻫﺎﺋﻰ ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ که ﻮﺣﺸﻴﺎنه ﺘﺮ، ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺗﺮ ﻭ ﻧﺎﻣﻌﻘﻮﻝ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﮋﺍﺩ ﺁﺭﻳﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ،ﮐﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻘﻮﻁ ﺍﺳﺖ،ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎﻯ ﻓﺼﻞ ﺑﺮﺗﺮ،ﻭﻟﻰ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ،ﮐﻪ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎﺯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻭ ﻧﻄﻔﻪ ﺳﺎﺯ ﻓﺼﻞ ﺑﺮﺗﺮ ﺭﺍﻳﺞ ﺑﻌﺪﻯ ﻣﻴﺒﺎﺷند.

      ﺍﻣﺎ ﺟﺎﻯ ﺍﻧﮑﺎﺭ ﻧﻴﺴﺖ،ﮐﻪ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﻣﺎﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎﻯ ﻣﺎﺩﻯ،ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭﻏﺮﺏ، ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺳﻨﺠﺶ ﺩﺭﺟﻪ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻳﺎ ﻗﻬﺒﻘﺮﺍﻯ ﺗﻤﺪﻥ ﻫﺎ ﺍﺳﺖ.ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻧﻬﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﻫﻤﮑﺎﺭﻯ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﻋﺎﺭﻑ،ﻭ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺵ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ.ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻯ ﻣﺎﺩﻯ ﺑﻤﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ. ﺩﺭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﺎﺩﻯ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﻗﻴﺎﻡ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺗﻤﺪﻧّﻬﺎ ﻭﻧﮋﺍﺩﻫﺎ،ﻣﺎﺭﺍ ﺑﻴﺎﺩ(ﺟﺒﺮ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ)ﻣﺎﺭﮐﺴﻴﺴﺘﻬﺎ ﻣﻰ ﺃﻧﺪﺍﺯﺩ. ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﻧﻈﻢ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﭼﻨﺎﻥ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ،ﮐﻪ ﭼﻮﻥ ﺧﺪﺍﺋﻰ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻋﻘﻞ ﻭ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﺃﺯﻟﻰ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﻫﺮﭼﻪ ﺩﺭ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺩﺳﺖ ﻣﻴﺪﻫﺪ،ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﺖ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺎﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺧﺪﺍ ﺑﺎﺷﺪ،ﺑﻘﻮﻝ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ،ﺩﻫﺮ ﺭﺍ ﻫﻤﺎﻥ ﺧﺪﺍ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﺣﺮﻓﻰ ﻧﻴﺴﺖ. ﻭﻟﻰ ﺟﺒﺮ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ،ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻠﺤﻈﻪ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎﺕ ﻭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺭﺍ ﺑﻬﻤﺮﺍﻩ ﻧﺪﺍﺭﺩ. ﺍﻳﻦ ﺟﺒﺮ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ،ﺑﺎﺯ ﻣﺎﺭﺍ ﺑﻴﺎﺩ(ﺟﺒﺮ ﺩﻭﺭﻫﺎﻯ) ﻳﺎ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﻭ ﺍﮐﻮﺍﺭ ﻫﻨﺪﻯ ﻣﻰ ﺍﻧﺪﺍﺯﺩ،ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻈﻤﻰ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺩﺭﻧﻈﺎﻣﻬﺎ ﺩﺭ ﮐﺎﺭ ﺑﺎﺷﺪ،ﻭﻧﻪ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﻣﮑﺮﺭﺍﺕ ﻣﺪﺍﺭﻯ ﺑﻠﮑﻪ ﻟﻮﻟﺒﻰ . ﻭﻟﻰ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺟﺒﺮﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻨثی ﮐﺮﺩﻥ ﺍﺭﺍﺩﻩ، ﻭ ﻓﻀﻮﻟﻰ ﻫﺎﻯ ﺑﺸﺮ،ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎﺕ ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺮ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺍﺳﺖ.ﻭﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺍﺭﺍﺩﻯ ﺩﺭ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﺣﺘﻰ (ﺟﺒﺮ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ)ﻧﻮﻋﻰ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻭﺍﺻﻠﺎﻥ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ.ﻭ ﺑﺪﺍﻫﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺳﺖ ﻣﻴﺪﻫﺪ،ﻭ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻬﺎ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﻴﮕﺮﺩﻧﺪ. ﺍﻣﺎ ﺳﻠﻮﮐﻬﺎﻯ ﻋﻘﻠﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ،ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺎﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻩ ﻭ ﮊﻧﺘﻴﻚ ﺭﻭﺣﻰ ﺑﻬﻤﺮﺍﻩ ﻧﺪﺍﺭﺩ.ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﺣﺮﮐﺘﻰ ﻣﺪﺍﺭﻯ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﻟﺬﺍ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺎﺯﻳﭽﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻭ ﺟﺒﺮ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ ﺧﺮﻭﺝ ﺍﺯ ﺣﻮﺯﻩ ﺟﺒﺮ ﻃﺒﻴﻌﻰ،ﻭ ﺩﺧﻮﻝ ﺩﺭ ﺟﺒﺮ ﺍﻟﻬﻰ،ﻫﻤﺎﻥ ﺷﻬﻮﺩ ﻭ ﺣﺼﻮﻝ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﻫﺎﻯ ﻋﻘﻠﻰ ﻭ ﮊﻧﺘﻴﮑﻰ ﺭﻭﺣﻰ ﺟﺪﻳﺪ،ﻭ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻰ ﮐﺴﺐ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﺳﺖ . ﮐﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺟﺒﺮﻫﺎ ﻭ ﮐﺎﺭﻣﺎﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﻣﻌﺼﻮﻡ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻴﮕﻴﺮﺩ. ﻭ ﺟﺰ(ﺟﺒﺮ ﻓﻴﺰﻳﺰﻟﻮﮊﻳﻚ)ﻭ(ﺟﺒﺮ ﻓﻴﺰﻳﮑﻰ) ﻣﺎﺩﺍﻡ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺟﺴﻢ ﺑﺸﺮﻯ ﺧﻮﺩ ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ،ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﻴﺴﺖ.

     ﺑﻨﻈﺮ ﺭنه گنون ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ،ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺳﻴﻄﺮﻩ ﮐﻤﻴّﺖ ﺑﺮ ﮐﻴﻔﻴّﺖ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻋﻠﻤﻰ ﻣﺎ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺪ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪ،ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻋﺼﺮ ﺣﺎﺿﺮ ﻭ ﺗﻤﺪﻥ ﺑﺸﺮ ﻓﻌﻠﻰ،ﻃﺒﻖ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻫﻨﺪﻯ ( ﻣﻦ ﻭﺍﻧﺘﺎﺭﺍ) ﺑﺴﺮﻋﺖ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻫﺒﻮﻁ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.ﻭﺯﻣﻴﻨﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺠﺪﺩ ﺁﻏﺎﺯ ﻋﺼﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ. ﻭﻭﻗﺘﻰ ﺗﻤﺪﻥ ﻋﺼﺮ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎﻭﺝ ﻣﺎﺩﻩ ﮔﺮﺍﺋﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺳﺪ،ﮐﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺁﻥ(ﻣﻌﻨﻰ)ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ. ﻭﺳﭙس ﻋﺼﺮ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﭘﺮ ﻣﻌﻨﻰ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ. ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮیّه ﺒﺮﺭﺳﻰ ﺍﻭ،ﺩﺭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮﻯ ﺻﺎﺩﻕ ﺍﺳﺖ.ﻭﻟﻰ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻭﻟﻮ ﺍﻧﺪﻙ ﺍﺯ ﻭﺍﺻﻠﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﮐﺎﻣﻠﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻋﺼﺮﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ،ﮐﻪ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺩﺍﺭ ﺍﻟﻬﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ،ﻭﺯﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎﺯ ﻋﺼﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮﺗﺮ ﻧﻮﻋﻰ ﺩﺭﺁﻳﻨﺪﻩ ﻫﺎ ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ. ﻭ ﺑﻘﻴﻪ ﺩﺭ ﺷﺮﻑ ﺳﻘﻮﻁ ﻧﻮﻋﻰ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﻓﺮﺩﻯ ﺩﺭ ﮐﺎﺭﻣﺎﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﺍﻣﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﺼﺮﻯ ﺟﺪﻳﺪ،ﮐﻪ ﺁﻏﺎﺯ ﺁﻥ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﻋﺼﺮ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻣﺤﻤﺪﻯ،ﻳﺎ ﻣﺒﺪﺃ ﻋﺼﺮ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﺎﺷﺪ، ﻭ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﻧﻬﻢ ﺩﺳﺖ ﺧﺪﺍ ﺍﺳﺖ.ﻭﻟﻰ ﺑﺎ ﻣﺤﺎﺳبه اﻯ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ،ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ۵۵ ﻗﺮﻥ ﺑﻪ ﺁﻏﺎﺯ ﺁﻥ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﮔﺮﭼﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ،ﻫﻔﺖ ﻋﺼﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻭﻣﻴﺎﻧﻪ ﻧﻴﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ. ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﺪﺍﻡ برتری ﻳﻚ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻉ ﺭﺍﻳﺞ ﺑﺸﺮﻯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ. ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺸﺮ ﭘﻴﺪﺍ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ،ﺗﺎ ﻋﺼﺮ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﺩﺳﺖ ﺩﻫﺪ. ﻭ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺣﺘﻰ ﺗﻔﺎﻭﺗﻬﺎﻯ ﻋﻘﻠﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺗﮑﻨﻴﮑﻰ ﻭ ﺗﻤﺪﻧّﻰ ﺍﻳﻦ ﺗﻤﺪﻧﻬﺎﻯ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻬﻢ،ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻔﺼﻮﻝ ﻓﻌﻠﻰ ﺭﺍﻳﺞ ﺑﺸﺮﻯ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﮔﻮﺋﻰ ﮐﺮﺩ.ﮐﻪ ﺣﺘﻰ ﺑﺎﻭﺭ ﻧﻴﺰ ﻧﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﻧﻤﻮﺩ. ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﺘﻤﺪﻥ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ، ﺑﺎ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻋﻘﻞ ﻓﻌﻠﻰ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﻮﺟﻮﺩﻳّﺖ ﭼﻬﺎﺭ ﺑﻌﺪﻯ،ﮐﻪ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﺭﺍﻩ ﺷﻴﺮﻯ ﺭﺍ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﭙﻴﻤﺎﻳﺪ.(ﮔﻮﺋﻰ)ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﺑﺎﻝ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻭﻳﺎ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻰ ﻣﻮﺟﻰ أثیری ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭﻧﻪ ﺃﺗﻤﻰ. ﻭ ﺍﮔﺮ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ،ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺍﺩﻭﺍﺭﻫﻨﺪﻯ ﻭ ﺁﻏﺎﺯﻋﺼﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ،ﺩﺭ ﺭﻭﺡ ﻫﺮﻓﺮﺩﻯ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﺪﻫﻴﻢ، ﻫﻤﺎﻥ ﺗﺤﻮﻟﺎﺕ ﺭﻭﺣﻰ ﻭ ﻓﮑﺮﻯ ﻓﺮﺩ ﺍﺳﺖ.ﮐﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﺎﻭﺝ ﻣﺎﺩﻩ ﮔﺮﺍﺋﻰ ﻭ ﮐﻔﺮ ﻭ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺧﻮﺩ ﻣﻴﺮﺳﺪ ﺍﮔﺮ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﻯ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺧﺪﺍ ﮐﻤﻚ ﮐﺮﺩ،ﺑﺘﻮﺑﻪ ﻭ ﺁﻏﺎﺯ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﮐﺸﻴﺪ.ﻭ ﺑﺸﻬﻮﺩﻫﺎ ﻭﻣﺮﺍﺣﻞ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻫﻨﺪﻯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﺳﻴﺪ. ﻳﻌﻨﻰ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﺤﻮﻟﺎﺕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻧﻈﺮ، ﻳﮑﻰ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻨﻮﻉ ﭼﻮﻥ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺩﺍﺭﻭﻳﻦ،ﻭ ﻳﮑﻰ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺭﻭﺡ ﻓﺮﺩﻯ ﻳﺎ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭﺍﻧﺴﺎن اﺳﺖ. ﻣﺎ ﮐﻪ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮﻯ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭﻧﻮﻋﻰ ﻭ ﺩﺍﺭﻭﻳﻨﻰ ﺑﺪﻫﻴﻢ،ﻭﻟﻰ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺭﻭﺡ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺑﺪﻫﻴﻢ.ﻭ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻭ ﺣﺪّ ﺍﻗﻞ ﺑﺘﮑﺎﻣﻞ ﻓﺮﺩﻯ ﺭﻭﺡ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺳﻴﻢ،ﻭ ﺁﻧﺮﺍ ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺮ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﺧﻮﺩ،ﺑﺮﺍﻩ ﺭﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭﺳﺖ ﺑﺎﺯ ﮔﺮﺩﺍﻧﻴﻢ.ﻭ ﺑﻌﺼﺮ ﻭ ﺗﻤﺪﻥ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺳﻴﻢ.ﮔﺮﭼﻪ ﺩﺭ ﺻﺤﻨﻪ ﺩﻧﻴﺎ،ﻧﻮﻉ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﮐﺎﺭ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮐﺮﺩ. ﻳﻌﻨﻰ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﻭ ﺗﻤﺪﻧﻬﺎﻯ ﻗﻮﻣﻰ ﻣﺸﻤﻮﻝ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﻫﻨﺪﻯ،ﻭ ﻫﺮ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻫﺴﺖ.ﻭ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺳﻴﻄﺮﻩ ﮐﻤﻴّﺖ ﻧﻴﺰﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ.ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﻭﺡ ﻓﺮﺩﻯ ﺍﻧﺴﺎﻥ،ﻭﻧﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮﻯ، ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﺷﺨﺺ ﻣﺴﺘﻌﺪ ﻭﻃﺎﻟﺐ ﻭ ﺻﺒﻮﺭ ﻭ ﻋﺎﺷﻖ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺗﺠﻠّﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﻗﺎﺋﻢ، ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﻫﺎﻯ ﺑﺴﺘﻪ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭ ﺟﺒﺮﻯ ﮔﺮﺩش ﺴﺎﻣﺴﺎﺭﺍ ﻧﺠﺎﺕ ﺑﺪﻫﺪ ﻭ ﺑﺸﻬﻮﺩ ﺑﺮﺳﺪ.

      ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺍﻧﺤﺮﺍف ﻠﻔﻈﻰ،ﻭﺑﺮﺣﺴﺐ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻗﻴﺎس ﻮ ﺁﻧﺘﻮﻟﻮﮊﻯ، ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺭﺍ ﻇﻠﻤﺖ ﻳﺎ ﻣﻌﮑﻮس ﻧﻮﺭ،ﻭ ﻳﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮﻯ ﺑﻰ ﻣﺤﺘﻮﺍ ﺍﺯ ﺑﺎﻟﺎﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺍﻧﺴﺖ.ﻭ ﻫﺮ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺪﻟﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻭﺗﻘﻠﻴﺪ ﺑﻰ ﻣﻌﻨﻰ ﺍﺯ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺎﻟﺎﺗﺮ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ. ﻣثلا ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺑﺪﺍﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺁﺭﻳﺎﺋﻰ،ﻳﻚ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺎ ﺍﺳﻢ ﺑﻰ ﻣﺴﻤّﺎ،ﻭ ﻳﺎ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﺪﻭﻥ ﺣﻘﻴﻘﺖ،ﻳﺎ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﺪﻭﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﻰ ﺷﻤﺮﻳﻢ.ﻭ ﺣﺘﻰ ﻋﻘﻞ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ، ﻧﻤﻮنه اﻯ ﺍﺯﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎﻯ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ،ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﻭﻣﺘﺠﻠّﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ،ﻳﻚ ﻧﺴﺨﻪ ﻣﺠﻌﻮﻝ ﻭ ﺑﺪﻟﻰ ﺁﻧﻬﺎﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.ﮔﺮﭼﻪ ﻋﻘﻞ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ،ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎﻯ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﻫﺴﺖ،ﻭﻟﻰﻫﻨﻮﺯ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺟﺴﻢ ﻭ ﺻﻮﺭﺕ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ. ﻭ ﺍﺭﻭﺍﺡ ﻫﻤﻴﻦ ﮐﺎﻣﻠﺎﻥ ﺷﺎﻫﺪ ﻗﺎﺋﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ،ﮐﻪ ﺩﺭ ﺭﺟﻌﺖ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ،ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺁﻥ ﻧﻮﻉ ﺭﺍ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ.ﻭﻭﻳﺰﺍﻯ ﻭﺭﻭﺩ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﻮﻉ،ﺣﺼﻮﻝ ﻫﻤﻴﻦ ﺷﻬﻮﺩ ﻗﺎﺋﻢ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﺳﺖ . ﺗﻤﺪﻥ ﻣﺮﻓّﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻧﻴﺰ،ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺑﺘﻤﺪﻥ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ،ﻳﻚ ﻧﺴﺨﻪ ﻣﺴﺨﺮﻩ ﻭ ﺣﻘﻴﺮﻯ ﺑﻴﺶ ﻧﻴﺴﺖ. ﻭ ﺣﺼﻮﻝ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺗﻤﺪﻥ ﺍﻳﺪﺁﻝ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ،ﺗﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﮐﻪ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺷﺎﻫﺪ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﺤﺪّ ﻭﻓﻮﺭ ﻭ ﮐﻔﺎﻳﺖ ﻧﺮﺳﻨﺪ،ﻭ ﻓﺼﻮﻝ ﺑﺮﺗﺮ ﻧﻮﻋﻰ ﺑﺸﺮﻯ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻧﮑﻨﻨﺪ،ﻭ ﺩﺭ ﻧﻄﻔﻪ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻧﻰ ﻭﺭﻭﺍﺝ ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ، ﺁﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﺗﻤﺪﻧﻬﺎﻯ ﺑﺮﺗﺮ ﻧﻴﺰ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪﺷﺪ. ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻋﺎﺩﻯ ﺑﺸﺮ ﺍﺳﺖ، ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻨﺒﻠﻰ ﻭ ﻋﺪﻡ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺷﻬﻮﺩ ﻗﺎﺋﻢ ﺭﺏّ ﺍﻟﻨﻮﻉ ﺑﺸﺮﻯ ﮐﻤﻚ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ، ﮐﻪ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﻭ ﺗﻤﺪﻥ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺗﺮ ﺁﻳﻨﺪﻩ، ﺩﻳﺮﺗﺮ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﺠﻠّﻰ ﮐﻨﺪ. ﻧﻪ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻣﺎ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ،ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺗﻤﺪﻥ ﻓﻌﻠﻰ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺷﻤﺮﻧﺪ،ﻭ ﻣﻌﻠﻤﻴﻦ ﺍﺧﻠﺎﻕ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮﮊﻳﻬﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺑﺴﺎﺯﻧﺪ.ﺗﺎ ﺗﻤﺪﻥ ﺑﺮﺗﺮﺑﺸﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ. ﮐﻪ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻭ ﻋﺮﻑ ﺟﺎﺭﻯ،ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﺗﻤﺪﻧﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﻮﺩ. ﻫﺮﭼﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻭ ﻧﻈﺮ ﺑﺪﻫﻨﺪ،ﺍﻳﻦ ﺁﺵ ﺷﻠّﻪ ﻗﻠﻤﮑﺎﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﺷﻔﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮﺩ.ﻭ ﺗﻤﺪّﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﺧﻠﺎﻕ ﺗﻌﺎﺭﻓﻰ،ﻭﺗﺮﺑﻴﺘﻬﺎﻯ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻗﻬﻘﺮﺍﺋﻰﻣﻴﮕﺮﺩﻧﺪ. ﭘس ﺑﺎﻳﺪ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺎﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺪﻫﻨﺪ،ﮐﻪ ﮐﺎﺭ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﮐﻨﻨﺪ،ﻭﻳﺎﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﮔﺮ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻨﺪ،ﺣﺪّ ﺃﻗﻞ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﮐﻨﻨﺪ.ﺷﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺳﺮ ﻭﺳﺎﻣﺎﻧﻰ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ.ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﺘﻤﺪﻥ ﻭ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﺮﺗﺮﻯ ﺑﺮﺳﺪ. ﺟﺎﻟﺐ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺧﺪﺍ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﮔﺮﺩﺩ، ﺍﻭﻟﺎﺩ ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺻاﺤﺐ  ﻓﺼﻮﻝ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﺮﺗﺮﻯ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ. ﻭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺯ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺧﺎﺹ به (ﺍﻭﻟﺎﺩ ﺍﻟﻬﻰ ) ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ،ﻭ(ﺳﺎﺩﺍﺕ ﺷﻬﻮﺩﻯ)ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺖ.ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻫﺮﮔﺰ ﺩﺭ(ﺍﻭﻟﺎﺩ ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ)ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻭ ﻋﻠﻰّ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﻴﺴﺖ.که ﺁﻥ ﻗﺪﺭ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﮔﺸته اﻧﺪ،ﮐﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻫﻴﭻ ﮐﺪﺍﻡ ﺍﻭﻟﺎﺩ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﺤﻤﺪ ﻧﺸﺪه اﻧﺪ ﺩﺭ ﺷﻬﻮﺩ ﭘﻨﺠﻢ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺼﻄﻔﻮﻯ ﺑﻄﺮﻳﻘﺖ ﻭﻟﺎﻳﺖ ﻣﺤﻤﺪﻯ،ﺳﺎﻟﻚ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺳﻔﺮ ﻣﺮﮒ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﻣﻴﺸﻮﺩ.ﻭﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭ ﻣﺮﺍﺳﻢ (ﻣﻨّﺎ ﺃﻫﻞ ﺍﻟﺒﻴﺖ)ﺟﺎﺭﻯ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ. ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﻠﻤﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﻳﺎ ﻫﺮ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺷﺪﻩ ﭘﺎﺭﺳﺎ،ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﺎﻣﻞ ﻣﺤﻤﺪﻯ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻭ ﺍﻣﺎﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ،ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﭼﻮﻥ ﺩﺍﻣﺎﺩﻯ ﺑﺮﺗﺨﺖ ﻧﺸﺴته اﻧﺠﺎﻡ ﻣﻴﮕﻴﺮﺩ. ﻮلی ﻤﻮﺭﺩ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺎﺯﮔﺸت ﺒﺨﻠق اﻳﻦ ﺳﺎﻟﻚ موفّق ﺑﻮﺩه ﻮﻣﻮﺭﺩ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.ﭘس ﺳﺎﺩﺍﺕ ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ، ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺎﺩﺍت اﻟﻬﻰ ﮔﺮﺩﻧﺪ. ﻭﺍلاّ  ﻧﮋﺍﺩ ﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯ ﮐﺮﻣﻮﺳﻮﻣﻬﺎﻯ ﭘﺪﺭﺍﻥ ﺑﺘﻨﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺴﺖ. ﮐﻪ ﻣﺎﺩﺭﺍﻥ ﻧﻘﺶ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺩﺭ ﻧﮋﺍﺩ ﺍﻭﻟﺎﺩ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺗﺎ ﭘﺪﺭﺍﻥ.ﮔﺮﭼﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﻠﺎﻡ ﻭ ﺳﺎﺩﺍﺕ ﻣﻤﻠﻮ ﺍﺯ ﻣﺪﻋﻴﺎﻥ ﮐﺎﺫﺏ ﺳﻴﺎﺩﺕ ﻭﺍﻭﻟﺎﺩ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺖ. ﻭﻫﺮﭼﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻟﺎﺩ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﻭﻟﻴﺎ،ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺟﺎمعه اﻯ،ﻣﻌﺪﻭﺩ ﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﮔﺮﺩﻧﺪ، ﺣﺮﮐﺖ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺩﺭ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻓﺼﻞ ﻭﻧﻮﻉ ﺑﺮﺗﺮ ﺩﺭ ﺗﻦ ﻧﻴﺰ،ﺩﻳﺮﺗﺮ ﺻﻮﺭت ﻤﻴﮕﻴﺮﺩ. ﻭ ﻫﻢ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﺎﻗﺺ ﺍﻟﺨﻠﻘﻪ ﻭ ﻋﺎﺟﺰ ﺍﻟﺎﺩﺭﺍﻙ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻴﮕﺮﺩﻧﺪ ﻭﭘﻴﺮﻯ ﻭﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻰ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻴﺸﻮﺩ. ﻭ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﻬﻨﻢ ﺍﻭﻝ ﮐﺎﺭﻣﺎئیاﻥ ﺩﺭﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﻫﻢ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺍﺳﺖ.ﮐﻪ ﻋﺬﺍﺏ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺩﺭﺩﻧﺎﮐﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ.ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺳﻪ ﺟﻬﻨّﻢ ﺑﻌﺪﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺳﺒﻚ ﺗﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ. ﻭ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﻣﺎ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﻮﺩ،ﮐﻪ ﺳﻠﻮﻙ ﻭ ﺷﻬﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ،ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﮐﺎﺭﻣﺎﻫﺎﺋﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ.ﺯﻳﺮﺍ ﺍﺯ ﺟﻮ ﻧﻤﻴﺘﻮﺍﻧﺪ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﺮﻭﻳﺪ. ﺑﻘﻮﻝ ﻋﺮﻓﺎ،ﺍﺑﻠﻴس ﺑﻮﺯﻳﻨﻪ ﻭ ﻣﻘﻠّﺪ ﺧﺪﺍ ﺍﺳﺖ، ﮐﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺧﺪﺍﺋﻰ ﮐﻨﺪ.ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﺧﻮﻧﺪ ﺍﺑﻠﻴس ﺩﺭ ﻟﺒﺎس ﺭﻳﺎﮐﺎﺭﻯ ﻭ ﺗﻠﺒﻴس ﮐﺎﺫﺏ، ﻭ ﻳﺎ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ،ﻭ ﺿﺪ ﺍﺧﻠﺎﻕ ﻭ ﻋﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺍﻓﮑﺎﺭ ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻫﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﻭﻟﻴﺎ ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ. ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﮑﻪ ﺍﻧﺒﻴﺎ ﻭﺍﻭﻟﻴﺎ ﻣﻈﻬﺮ ﺍﺧﻠﺎﻕ ﺍﻟﻬﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ،ﻭ ﺗﺸﺒّﻪ ﺑﺎﺧﻠﺎﻕ ﺧﺪﺍ ﻳﺎﻓﺘﻪ،ﮐﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ.ﻭ ﻫﻤﺎﻥ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻭﺗﻮﺳّﻞ ﺍﺯ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻤﻌﺮﻓﻰ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ،ﺑﺮﺍﻯ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﻃﺎﻟﺐ ﻟﻘﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﮔﺮﭼﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺳّﻞ ﻫﺎ ﻣﺪﺍﻡ ﺑﺎ ﺍﺫﮐﺎﺭ ﺗﻮﺣﻴﺪﻯ ﺩﻓﻊ ﺷﺮﻙ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ،ﭼﻮﻥ ﺍﺫﮐﺎﺭ ﻓﺎﻃﻤﻰ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ( لا ﺍﻟﻪ ﺍلاّ  ﺍﻟﻠﻪ)،ﮐﻪ ﺳﺎﻟﻚ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺍﻳﻦ ﺍﺫﮐﺎﺭ ﺗﻮﺣﻴﺪﻯ ﺭﺍ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﺪ. ﺍﻳﻦ ﺑﺸﺮ ﺍﻣﺮﻭﺯﻯ ﻣﺎﺩﻯ ﺷﺪﻩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ، ﻣﻴﻤﻮﻧﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺍﺷﺮف ﻤﺨﻠﻮﻗﺎﺕ ﻣﻴﺨﻮﺍﻧﺪ،ﭼﻮﻥ ﻣﻴﻤﻮﻧﻬﺎﻯ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﺟﻨﮕﻠﻰ،ﻭﺩﺭ ﻧﻘﺎﻁ ﺩﻭﺭﺩﺳﺘﻰ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻣﻴﮕﺮﺩﻧﺪ.ﻭﻳﺎ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﺴﺘﺎﺭﮔﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﮐﻬﮑﺸﺎﻥ ﺭﺍﻩ ﺷﻴﺮﻯ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺭﻓﺖ .

    ﺧﻴﻠﻰ ﻫﺎ ﻭ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﺎﺗﻔﺎﻕ ﺍﺯ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻴﻨﻢ،ﮐﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺭﺣﻴﻮﺍﻧﻴّﺖ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮﻯ ﺧﻮﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﻭ ﻟﺬﺍ ﻧﻤﻴﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭﻙ ﺍﻫﻤّﻴت ﺴﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺧﻄﺮ ﻗﻬﻘﺮﺍﻫﺎﻯ ﭘس ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﺭﺍ ﺑﻔﻬﻤﻨﺪ.ﻭ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎﻯ ﻧﻮﺭﻣﺎﻟﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﻭﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎﻯ ﺍﻳﺪﺁﻝ ﮔﺮﺩﻧﺪ.ﻭﻟﺬﺍ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﺎ ﻋﻘﻞ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻭﻧﺎﻗﺺ ﻭﺿﻌﻴف ﻮ ﭘﺮﺁﻟﻮﺩﮔﻰ ﺭﻭﺍﻥ ﻧﺎﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻩ ﺧﻮﻳﺶ،ﺍﻣﺮ ﻫﺴﺘﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﮐﻨﻨﺪ.ﻭﺑﺎ ﻣﻨﻄﻖ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﻤﻨﻄﻖ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﺮﺳﻨﺪ.ﻭﻟﻰ ﺁﻳﺎ ﻣﻴﻤﻮﻥ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﻨﻄﻖ ﻣﻴﻤﻮﻧﻰ ﺧﻮﺩ، ﺑﻤﻨﻄﻖ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﺮﺳﺪ؟ﻭ ﺁﻳﺎ ﻣُﺮﺩه اﻯ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺪ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺯﻧﺪﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ؟ﻭﺩﺭﻙ ﺻﺤﺒﺖ ﺯﻧﺪﮔﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻔﻬﻤﺪ،ﻭﻋﮑس ﺍﻟﻌﻤﻠﻰ ﻧﺸﺎﻥ ﺑﺪﻫﺪ ؟ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺑﺮﺗﺮ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﮐﻨﻨﺪﻩ، ﭼﻮﻥ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺷﺎﻫﺪ ﻗﺎﺋﻢ ﺭﻭﺡ ﺍﻟﻘﺪس ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺩﺭﻙ ﮐﻨﺪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﮐﻤﺘﺮ ﻋﺼﺮ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﻭﭼﺎﺭ ﺳﺮﻋﺖ ﺩﺭ ﺳﻘﻮﻁ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ.ﻭﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻭ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺩﺳﺖ ﻣﻴﺪﺍﺩ. ﻭﻟﻰ ﻣﺘﺄﺳّﻔﺎﻧﻪ ﺟﺰ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺒﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﺗﻮﺑﻪ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻨﺪ.ﻭﻃﺒﻌﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺸﺮﻯ ﺩﺭ ﺍﻧﺼﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ.ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺗﻤﺪﻥ ﻣﺎﺩﻯ ﺑﺎ ﺗﻠﻔﺎﺕ ﻋﻤﻴﻖ ﻭ ﺳﺮﺷﺎﺭ ﺩﺭ ﻏﻴﺮ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﺁﺳﻴﺒﻰ ﺩﺭﻋﺎﻗﺒﺘﻬﺎ ﺩﺍﺭﻧﺪ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻠﺎﻳﺎﻯ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭ ﺷﻮﺭﺷﻬﺎ ﻭﺟﻨﮕﻬﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭﺑﻴﻤﺎﺭﻳﻬﺎﻯ ﺩﺭﺩﻧﺎﻙ. ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻣﻴﺴﻮﺯﻧﺪ ﻭ ﺗﺼﻔﻴﻪ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ،ﺗﺎ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﺑﮑﻤﺎﻝ ﺍﻟﻬﻰﺑﺮﺳﻨﺪ ﻭ ﺍﻭﻟﻴﺎ ﺑﭙﺎﺩﺷﺎﻫﻰ ﻭﻟﺎﻳﺖ ﺧﻮﺩ،ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻧﺴﻠﻬﺎﻯ ﺟﺪﻳﺪ.ﻳﺎ ﻓﺼﻮﻝ ﺑﺮﺗﺮﻯ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﻘﻮﻝ ﻗﺮﺁﻥ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﺎسی ﻬﺪ ﺍﻟﺴﺖ ﺧﻮﺩﺭﺍ، ﺑﺠﺎﻥ ﻫﻢ نیدازد  ﺟﻬﺎﻥ ﻓﺎﺳﺪ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ.که اﺯ ﻫﺮ ﻃﺮف که کشته  ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺴﻮﺩ ﺍﺳﻠﺎﻡ، ﻭﻳﺎ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺷﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﻭﻟﺎﻳﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻭﻧﻪ ﺩﺭ ﻧﺎﻡ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ،ﮐﻪ ﻣﺸﺮﻙ ﻭﺍﻗﻌﻰ هستند.ﺍﮔﺮ کسی ﺳﺎﻟﻚ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﺒﺎشد ﮐﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻫﺮ ﻭﻟﺎﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﻓﺎﺳﺪﻯ ﻣﻴﺮﻭﺩ. ﻭ ﻋﺬﺍﺑﻬﺎﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﻭﺟﻬﻨﻢ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺮﻤﻴمی ﻋﻤﻠﺎ ﺩﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﻭ ﺭﻭﺡ ﻓﺮﺩﻯ ﻣﻌﻨﻰ ﺩﺍﺭﺩ. ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺑﻦ ﺑﻠﺎﻳﺎ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ ﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ،ﺗﺎ ﺟﻬﻨﻤﻬﺎﻯ ﺳﻪ ﮔﺎﻧﻪ ﺑﻌﺪﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺤﻤّﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.(ﻟمن ﺨﺎﻑ ﻣﻘﺎﻡ ﺭبّه ﺠﻨّﺘﺎﻥ ﻭﻣﻦ ﺩﻭﻧﻬما ﺟﻨّﺘﺎﻥ.) 

       ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭﺗﮑﺎﻣﻠﺎت ﻄﺒﻴﻌﻰ ﻭﻣﺎﺩﻯ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﺗﺄثیرﭼﻨﺪﺍﻧﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ، ﻣﮕﺮ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﮐﻪ ﺍﮐثرﻳّﺘﻰ ﺩﺭ ﺳﻠﻮﻙ ﻭ ﻧﺠﺎﺕ ﺭﻭﺣﻰ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﻮﻧﺪ،ﮐﻪ ﻣﺘﺄﺳّﻔﺎﻧﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﻓﻌﻠﺎ ﻭ ﻋﻤﻠﺎ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﻤﻰ ﮔﻴﺮﺩ. ﺩﺭ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺧﺪﺍ ﺣﺘﻰ ﺍﺯ ۳۱۳ ﻧﻔﺮ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺷﺎﻫﺪ ﻗﺎﺋﻢ ﺗﺠﺎﻭﺯ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ.ﻭ ﺍلاّ  ﻇﻬﻮﺭ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﻧﻬﺎ  هم اکنون ﻭﺍﺟﺐ ﻣﻴﺸﺪ. ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺟﺎﻫﻞ ﺗﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻌﻘﻞ ﻭﻭﺿﻊ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﻰ ﺧﺒﺮ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺩﺭﻙ ﺑﺎﺷﺪ،ﺧﻮﺩ ﺣﮑﻤﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮﻫﺎ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ،ﺑﺎﻟﺎﺗﺮﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﻙ ﮐﻨﻨﺪ.ﻣﮕﺮ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻧﺪﮐﻰ ﮐﻪ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﺪﺍﺕ ﺑﺸﺮﻯ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺷته اﻧﺪ.ﻭﻋﻬﺪ ﺍﻟﺴﺖ ﻗﺒﻠﻰ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺑﻤﻮﺭﺩ ﺍﺟﺮﺍﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ.ﻭﭘﻴﻤﺎن ﺒﺎ ﻭﻟﻰّ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺷته ﺒﺎﺷﻨﺪ. ﻭﺍﮔﺮ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ، ﻭﻳﺎ ﺣﺪّ ﺍﻗﻞ ﺗﺄﻳﻴﺪﻯ ﺍﺯ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﻚ ﻭﻟﻰّ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﻭﺭﻯ ﻭﻣﺤﺒّﺖ ﻃﺎﻟﺐ ﻟﻘﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﻟﻰ ﺑﺎ ﺗﺰﮐﻴﻪ ﻫﺎﻯ ﻋﻤﻴﻖ ﺗﺮ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺎﻫﻴّﺖ ﺭﻭﺣﻰ ﺧﻮﺩ، ﺩﺭ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺣﺪّ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺭﻙ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻳﺎﻓﺖ.

  ﺿﻤﻨﺎ ﺣﺘﻰ ﺑﺎﺧﺒﺮ ﺷﺪﻥ ﻭ ﻓﻬﻤﻴﺪﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ،باعث ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺖ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺍﺯﻧﻈﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.ﮐﻪ ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺖ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.ﻭ باعث ﺁﺳﻴﺐ ﻗﻬﻘﺮﺍﺋﻰ ﺭﻭﺣﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﭘس ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.ﻭ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ ﺁﻧﻬﺎ، ﺩﻭﺭﻩ ﺳﺨﺖ ﺗﺮﻯ ﺍﺯ ﺑﻠﺎﻳﺎ ﻭ ﺍﻣﺘﺤﺎﻧﺎﺕ ﭘﺮ ﻣﺤﻨﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺷﺖ . ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺩﺭﻙ ﻭ ﺍﻃﻠﺎﻉ ﺍﺯ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﺎﻟﺎﺗﺮ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ،ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﮑﺒّﺮ ﻭ ﻋﺎﺷﻖ ﺧﺪﺍ ﻭﻭﺳﻴﻠﻪ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﻮﺩ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺑﺎ ﺷﻔﺎﻋتی ﻴﺎ ﺷﻔﻊ ﻭ ﻫﻢ ﻧﺸﻴﻨﻰ ﻭﻟﻰّ ﺍﻟﻬﻰ،ﺑﺎ ﺳﺎﻟﻚ،ﻭﮐﻤﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻠﺤﻈﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﺴﺎﻟﻚ،ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻤﺪﺍﺭﺝ ﺑﺎﻟﺎﺗﺮ ﺑﺮﺳﺪ.ﻭﺿﻤﻦﺍﻧﮕﺸﺖ ﺷﻤﺎﺭ ﺍﻟﻬﻰ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻠﻖ ﺑﺎﺯ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺧﻮﺩ ﻧﻄﻔﻪ ﻭ ﺻﺎﺣب ﺮَﺣِﻢ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﻭﻟﺎﺩ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﻳﮕﺮﻯ،ﻭ ﺳﺎﺯﻧﺪﻩ ﺗﻤﺪّﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺎﻟﺎﺗﺮﻯ ﻣﻴﮕﺮﺩﻧﺪ.

      ﭘُﺮ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﻫﺮ ﭘﻴﺸﮕﻮﺋﻰ ﻋﻠﻤﻰ ﻣﻌﻨﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ،ﺍﮔﺮ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.ﻭ ﺑﺎ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﺪﻥ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ ﻭﺍﺻﻞ ﮐﺎﻣﻞ،ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻭ ﻋﻘﻞ ﻭ ﻃﺮﻳﻘﺖ ﻭﻟﺎﻳت اﻟﻬﻰ،ﮐﻪ ﺑﺂﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻴﺮﺳﺎﻧﺪ.ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﺎین اﺳﺖ،ﮐﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﻳﺎ ﺩﺭ ﻭﺍﺳﻄﮕﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ . ﻫﺮ ﭘﻴﺸﮕﻮﺋﻰ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺟﺒﺮﻯ ﻭ ﺿﺮﻭﺭﻯ،ﺟﺰ(ﺍﻣﺮﻭﺯ ﮔﻮﺋﻰ)ﻭ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ(ﺩﻳﺮﻭﺯ ﮔﻔﺘﻦ) ﺩﺭ ﻟﺒﺎس ﻋﻠﻤﻰ،ﺑﻨﺎﻡ (ﻓﺮﺩﺍ ﮔﻮﺋﻰ) ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ. ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﺁﻳﻨﺪﻩ،ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻟﻬﺎﻡ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻴﺴّﺮ ﺍﺳﺖ. ﻟﺬﺍ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺯﻧﺪﻩ ﮐﻠﻴﺪ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺮﺗﺮ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﮐﺎﻧﺎﻝ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻔﺮﺩ ﻭﺻﻮﻝ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺨﺪﺍ ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﻭ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺎﻥ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻭﻟﺎﻳﺖ ﺍﻣﺎﻣﺎﻥ ﻭ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ.ﻭﻧﻪ ولایت فقیه سفیهی که ﺍﻣﺎم و ﺁﺧﻮﻧﺪی ﻣﺘﺤﮑّﻢ ﺩﺭ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻭﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﻠکه ﺪﺭﻭﻳﺸﺎﻧﻰ ﺭﻩ ﺭﻓﺘﻪ،ﺍﮔﺮ ﮐﺴﻰ ﮐﻤﻚ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺗﺠﺎﺭﺏ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺑﺂﻧﻬﺎ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ. ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﻭﻟﺎﻳﺖ ﻋﻠﻰّ ﻭ ﻣﺤمد ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺳﺎﻟﮑﻰ ﺑﻤﺪﻳﻨﻪ ﻓﺎﺿﻠﻪ ﻣﺤﻤﺪﻯ ﺭﺳﻴﺪ.ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﮑﺸﻮﺭ ﻭ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﻯ ﻗﺎﺋﻢ ﺁﻝ ﻣﺤﻤﺪ ﺭﻭﺡ ﺍﻟﻘﺪس ﺑﺮﺳﺪ. ﮐﻪ ﺁﻏﺎﺯ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺗﻤﺪﻥ ﻭ ﻋﺼﺮ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﺳﺖ. ﻫﺮ ﺗﻠﺎﺷﻰ ﺩﺭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺑﺪﻭﻥ ﻭﺍﺳﻄﮕﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻟﻴﺎ،ﻣﺤﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﺑﺸﻬﻮﺩ ﻭﺗﺠﻠﻴﻪ ﺍﻟﻬﻰ ﻗﺎﺋﻢ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺭﺳﻴﺪ. ﮔﺮﭼﻪ ﺗﺰﮐﻴﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﻴﺮﺩ.ﺗﺎ ﮐﺎﺭﻣﺎﻯ ﺑﻌﺪﻯ ﺳﺒﻚ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ.ﺍﮔﺮ ﻗﺸﺮﻯ ﻣﺸﺮﻙ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ، ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻔﺮﺩﺍ، ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺩﻳﺮﻭﺯ ﺑﺎﻣﺮﻭﺯ ﺭﺳﻴﺪ،ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻘﺎﺋﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻤﺤﻤﺪﻫﺎﻯ ﺯﻧﺪﻩ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﻣﺤﻤﺪﻯ ﺑﻤﻌﺮﻓﻰ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﺘﻮﺳّﻞ ﺷﺪ. ﻭ ﻳﻚ ﻭلیّ اﻟﻬﻰ ﺑﻤﻌﺮﻓﻰ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻋﺒﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺩﻋﺎﻫﺎ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﺁﺭﺯﻭﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﺑﺎ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺍﺷﺖ.ﻭﺍلاّ ﺑﻘﻮﻝ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ، ﺩﻋﺎﺋﻰ ﺑﺨﺪﺍﻭﻧﺪ ﻭ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﺭﺳﺪ،ﺍﮔﺮ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ.ﺑﻠکه به ﺪﻋﺎ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺑﺎﺯ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ،ﻭ ﺑﺼﻮﺭت او ﮐﻮﺑﻴﺪﻩ ﻣﻴﺸﻮﺩ.ﻭ ﺍﺻﻄﻠﺎﺣﺎ ﺑﮑﻤﺮﺵ ﺯﺩﻩ ﻣﻴﺸﻮﺩ.ﮐﻪ ﺑﺎﺭﺳﻨﮕﻴﻦ ﺷﺮﻙ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﭘس ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﻭ ﻣﺴﺦ ﺣﻴﻮﺍﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﺠﻬﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ.ﭼﻮﻥ ﻫﺮ ﻭﻟﺎﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﻓﺎﺳﺪﻯ ﺭﺍ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﮐﺮﺩﻩ،ﻭﺑﺮﺍﻯ ﺧﺪﺍ ﻭﻭﻟﺎﻳﺖ ﺑﺤﻖ ﺍﻟﻬﻰ ﺷﺮﻳﮑﻰ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪﻩ.ﮐﻪ ﺑﻘﻮﻝ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ،ﻫﺮ ﮐﻪ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺑﺪﺍﺭﻯ ﻭ ﺑﺎﻭﺭ ﮐﻨﻰ ﻭ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻭ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﺩﻳﻨﻰ ﻧﻤﺎﺋﻰ ﺍﻭﺭﺍ ﭘﺮﺳﺘﻴﺪه اﻯ.

       ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺧﺪﺍ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺧﻂ ﻭﻃﺒﻖ ﺍﻣﺎﻧﺘﺪﺍﺭﻯ ﺧﻮﺩ،ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺷﺎﻧسها ﻭ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﺎﺕ ﺑﺮﺗﺮ ﻭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ.ﻭﺷﻨﻮﻧﺪﻩ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﮐﻪ ﺣﺘﻰ ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭﻙ ﮐﻨﻨﺪ. ﻭ ﺍﮔﺮ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺍﺯ ﻣﺴﺘﻌﺪﺍﻥ ﻧﺠﺎﺕ،ﻭ ﻋﺎﺷﻘﺎﻥ ﺷﻬﻮﺩ ﻭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ،ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﻣﻮﻓﻖ ﻧﻤﻴﺸﻮﻧﺪ،ﻣﮕﺮ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﻠﺎﺷﻬﺎ ﻭ ﻣﺠﺎﻫﺪﺍﺕ. ﺑﺎﺯ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻫﻤﮕﻰ ﺑﺎﻳﻦ ﺍﺩﺭﺍﮐﺎﺕ ﺑﺮﺳﻨﺪ. ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺧﺪﺍ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮﻯ ﮐﻪ ﺩﺭﻙ ﺧﺪﻣﺘﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﮑﻨﻨﺪ ﮐﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ،ﺍﮐثرﻳّﺖ ﺟﺎﻫﻞﻭ ﺑﻰ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﺎﻳﻦ ﺣﻘﺎﻳق هستند.ﮐﻪ ﻣﺘﺄﺳّﻔﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﮐثرﻳّﺖ ﺟﺎﻫﻞ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﮐﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻴﺘﺮﺍﺷﻨﺪ ﻭﺭﻫﺒﺮ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﻧﺪ ﻭﺍﺣﮑﺎﻡ ﺍﺧﻠﺎﻗﻰ ﻭﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭﺿﻊ ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ،ﻭ ﻣﺪﻟﻬﺎﻯ ﺗﻤﺪﻥ ﻭ ﺳﺒﻚهای ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻴﺴﺎﺯﻧﺪ.ﮐﻪ ﺟﺰ ﺧﻮﺍﺏ ﻭ ﻓﻠﺞ ﮐﺮﺩﻥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﮐثرﻳﺖ ﻧمیباشد. ﻭ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ،ﺁﻳﻨﺪﻩ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻠﺎﻫﺎﺋﻰ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﭼﻮ ﺑﻤﺐ ﺃﺗﻤﻰ ﻳﺎﺩﮔﺮﮔﻮﻧﻰ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭﺟﻨﮓ، ﭼﻨﻴﻦ ﺍﮐثرﻳّﺘﻰ ﺭﺍ ﺑﻨﺎﺑﻮﺩﻯ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﺟﻤﻌﻰ، ﻭ ﺑﮑﺎﺭﻣﺎﻫﺎﻯ ﻧﺴﺦ ﻭ ﻣﺴﺦ ﺑﺒﺮﺩ. ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﮑﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻗﻮﻝ ﺩﺍﺩﻩ،ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺣﺎﻓﻆ ﺍﻭﻟﻴﺎ ﻭ ﮐﺘﺎﺏ ﻭﺳُﻨّﺖ سلوکی ﺧﻮﺩ ﺒﺎﺷﺪ.ﮐﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﻗﺮّه ﻫﺎﻯ ﺷﻬﻮﺩﻯ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﮐﺘﺎﺏ ﻣﮑﺘﻮﺏ،ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﮔﺮﭼﻪ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﺎ ﺯﻧﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ،ﻓﺮﺷﺘﮕﺎﻥ ﺧﺪﺍ،ﺣﺎﻓﻆ ﻋﺮﺵ ﺧﺪﺍ ﺭﻭﻯ ﺯﻣﻴﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ.ﮐﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ (ﺗﺤﺖ ﻗﺒﺎﺏ) ﻭﮔﻨﺒﺪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺣﻔﻆ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﮔﻨﺒﺪ ﻭﺳﺎﻳﻪ ﺑﺎﻥ ﺳﺎﻟﻚ ﺩﺭ ﮐﻮﻩ ﻭﺻﺤﺮﺍ،ﻭﻳﺎ ﮔﻨﺒﺪ ﺧﺎﻧﻘﺎﻩ ﺍﻭﻟﻴﺎ، ﮐﻪ ﺑﻤﺮﻭﺭ ﻣﮑﺎﻧﻰ ﻣﻘﺪّس ﺩﺭ ﻣﻴﺂﻳﻨﺪ ﻭﮔﻨﺒﺪﻯ ﺩﺍﺭﺩ.ﻭﺍﮔﺮ ﮐﻪ ﻫﻢ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺯﻧﺪﻩ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺧﺎﻧﻘﺎﻫﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ.ﻭﺍلاّ ﭼﻮﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﻗﺸﺮﻯ،ﺳﺎﻟﮑﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﭘﺮﺳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ،ﻭﻧﻪ ﭘﺮﺳﺘﻨﺪﻩ ﺧﺪﺍ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺧﺪﺍ.

    ﻭﺿﻊ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎﺕ ﺍﻟﻬﻰ،ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺳﻠﺴله اﻯ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﭘﺸﺖ ﮔﺮﺩﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻫﺮﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮ ﺩﺭ ﻧﻮﻉ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺑﺨﺶ،ﺧﺴﻴسﺗﺮ ﻭﺣﻘﻴﺮﺗﺮ ﺍﺯ ﺑﺎﻟﺎﺗﺮ ﺍﺳﺖ،ﻭ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻣﺴﺨﺮه ای ﺩﺍﺭﺩ.ﭼﻮﻥ ﻧﻤﻴﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺗﺴﻠﻴم گرﺩﻧﺪ،ﻭﺑﻨﻔﻊ ﺧﻮﺩ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﮐﺮﺍﻣﺎﺕ ﺑﺸﺮﻯ ﺧﻮﻳﺶ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﻋﻠﻢ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﺎﺩﻯ،ﮐﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺩﺭﻙ ﺗﻔﺎﻭﺗﻬﺎﻯ ﺑﺎﻃﻨﻰ ﻭ ﺭﻭﺣﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ،ﻭ ﺑﺘﻔﺎﻭﺗﻬﺎﻯ ﺟﺰﺋﻰ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﮐﺘﻔﺎ ﻣﻴﮑﻨﺪ ﻧﻪ ﺑﻤﻌﺎﻧﻰ ﺑﺎﻃﻨﻰ،ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻤﻌﺎﻧﻰ ﻣﻴﻨﻮی ﺸﻬﻮﺩﻯ.ﻧﺎﭼﺎﺭﺑﺮﺍﻯ ﺣﻘﻴﺮﺗﺮ،ﻣﺴﺎﻭﺍﺗﻰ ﺑﺎ ﻋﺎﻟﻴﺘﺮ ﻗﺎﺋل گرﺩﻧﺪ. ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﮐﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﺗﺄﻭﻳﻞ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮﺍﺗﻰ ﻗﺎﺋﻞ ﻣﻴﮕﺮﺩﻧﺪ،ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺁﺭﺍﻯ ﻣﺤﺘﻮﺍی  علمی ﻮﻓﻠﺴفه اﺳﺖ. ﻭﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ.ﻭﻟﺬﺍ ﻋﻠﻢ ﺣﺠﺎﺏ ﻧﺠﺎﺕ ﺑﺸﺮ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ. ﺗﻀﺎﺩ ﻭ ﺗﻘﺎﺑﻞ ﻫﻢ ﺍﮔﺮ ﺑﺎﺷﺪ،ﭼﻮﻥ ﻋﻘﻠﻰ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﻧﺘﺰﺍﻉ ﺫﻫﻨﻰ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﺁﻧﻬﻢ ﺑﺎﺯ ﺍﻧﺘﺰﺍعی اﺯ ﺍﻣﻮﺭ ﮐﻴﻔی ﻮﺭﻭﺣﻰ،ﻳﺎﻭﺳﻴله اﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻋﻘﻠﻰ ﺍﺳﺖ. ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺍﻣﻮﺭ ﻣﺎﺩﻯ ﻭﮐﻤّﻰ ﺗﻘﺎﺑﻞ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﻌﻨﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ،ﻭ ﻫﻤﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﺪﻋﻰ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺘﺴﺎﻭﻯ .ﺍﻳﻦ ﺍﮐثرﻳّﺖ ﻧﻴﺰ ﺷﮑﻞ ﺳﻄﺤﻰ ﺩﺍﺭﺩ،ﻧﻪ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻮﺋﻰ.ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﻠﻮﻏﻰ ﻧﻴﺰ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺮﺗﺮﻳﻦ،ﻭ ﻳﺎ ﻧﻘﺎﻁ ﺑﺮﺗﺮ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻌﻨﻰ ﭼﻮﻥ ﺷﻨﻮﺍﺋﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ.ﺩﺭﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩﻯ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻄﺢ ﭘﺨﺶ ﺷﺪﻩ،ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻣﻴﺪﻯ ﺑﺘﮑﺎﻣﻞ ﻧﻴﺴﺖ. ﻭﻧﻪ ﻫﺪﻑ ﺑﺮﺗﺮﻭﻧﻪ ﻭﺳﺎﺋﻂ ﺑﺮﺗﺮی که ﻴﺎﻓت ﻨﻤﻴﺸﻮﺩ.ﺍﻣﺎ ﺩﺭﻋﻠم ﺴﻠﻮﻙ ﻭﺑﻴﻨﺶ ﻣﺘﺎﻓﻴﺰﻳﮑﻰ ﻭ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ، ﻫمه ﭽﻴﺰ ﭘﺸت گرﺩﻥ،ﻭﻫﺮﻳﻚ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﻧﺠﺎﺕ ﺑﺒﺎﻟﺎﺗﺮ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺳﺖ.ﻭﺑﺎﻟﻌﮑس  ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮﺩﻥ، ﻭﺳﻴله اﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﮐﺮﺩﻥ ﻭﻗﻬﻘﺮﺍ ﺑﺮﺩﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﻭﺍﮔﺮ ﺑﺎﻟﺎﺗﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺍﺯ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﮐﻨﺪ. ﻭ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻕ ﻭﺳﺎﺋﻂ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺧﺪﺍ،ﻭﻭﺳﺎﺋﻂ ﺷﻴﻄﺎﻧﻰ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﮐﻨﻨﺪﻩ، ﺩﺭ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﮐﺎﺩﺭﻫﺎﻯ ﺟﺎﻩ ﻃﻠب ﺪﻳﮕﺮ ﺍﺳﺖ. ﮐﻌﺒﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻭﻝ ﺧﺪﺍ ﻭ ﮐﻌبه گرﻭﻩ ﺩﻭﻡ ﻧﻔس ﺷﻴﻄﺎﻥ ﺷﺨﺼﻰ،ﻭﻳﺎ ﺁﺧﻮﻧﺪ ﺍﺑﻠﻴس ﺩﺭ ﺗﻠﺒﻴس ﻭﻟﺒﺎس ﮐﺎﺫﺏ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﺖ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.ﮔﺮﭼﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺩ ﺩﻭﺭ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﺍﻫﺮﻳﻤﻦ،ﮐﺎﺭ ﺿﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﮐﺮﺩﻩ ﮐﺸﺶ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺑﭙﺎﺋﻴﻦ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ.ﻭ ﺍﺭﻭﺍﺡ ﺑﺸﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﻤﺴﺨﻬﺎﻯ ﻣﺠﺪﺩ ﺣﻴﻮﺍﻧﻰ ﻣﻴﺒﺮﺩ.

    ﮐﻤﻴّﺖ ﺷﻨﺎﺳﻰ، ﮐﻪ ﺳﻴﻄﺮﻩ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﺼﺮ ﻣﺎ،ﻭﻣﺮﺣﻠﻪ ﺁﺧﺮ( ﻣَﻦ ﻭﺍﻧﺘﺎﺭﺍ) ﺑﻴﻦ ﺁﻧﭽﻪ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﺭﻳﺎﺿﻰ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ،ﮐﻪ ﺍﻣﻮﺭﻯ ثاﺑﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ، ﺑﺎ ﮐﻤﻴّﺖ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﻓﻴثاﻏﻮﺭس ﻓﺮﻕ ﺩﺍﺭﺩ.ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ( ﻭﺣﺪﺕ ﺣﻘﻴﻘﺖ) ﻭ (ﻭﺣﺪﺕ ﺻﻮﺭﻯ ﻇﺎﻫﺮﻯ) ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﺎﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮ ﻋﺪﺩ ﺭﻳﺎﺿﻰ ﺍﺻﺎﻟﺘﻬﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻧﻰ ﻭ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪﻩ،ﮐﻪ ﺷﺒﻴﻪ ﺍﻋﺪﺍﺩ ﻳﺎ ﺣﺮﻭﻑ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺍﺳﺖ. ﮐﻪ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﻫﻢ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺑﺎﻫﻢ ﭼﻪ ﺗﻔﺎﻭﺗﻬﺎ ﺩﺭ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺃثر ﻭ ﻓﺮﮐﺎﻧس  ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ. ﻭ ﺑﻐﻠﻂ ﺭﻳﺎﺿﻰ ﺩﺍﻧﺎﻥ ﻓﻴثاﻏﻮﺭس ﺭﺍ ﭘﻴﺸﻮﺍﻯ ﮐﻤّﻰ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﻧﺴته اﻧﺪ.ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﮑﻪ ﺍﻭ ﭘﻴﺸﺮﻭ ﺍﻋﺪﺍﺩ، ﺑﺎ ﻣﺸﺨّﺼﺎﺕ ﮐﻴﻔﻰ ﺑﻮﺩ،ﺗﺎ ﻣﺸﺨّﺼﺎﺕ ﻣﺎﺩی ﻮ ﮐﻤّﻰ ﺍﻋﺪﺍﺩ. ﻭﭼﻮﻥ ﻋﻠﻮﻡ ﮐﻴﻔﻰ ﻭ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺍﻟﻬﻰ،ﻭﺣﺘﻰ ﻫﻨﺮﻯ ﻭﻓﺮﻫﻨﮕﻰ،ﻭﻗﺘﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻌﺪﺍﻥ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻭ ﺩﻧﻴﺎ ﭘﺮﺳﺘﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ،ﻣﻮﺭﺩ ﺳوء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ.ﻭﺭﻧﮓ ﻭﺑﻮﻯ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﻓﺎﺳﺪ ﺷﺪﻩ ﻭﻣﻨﺤﺮﻑ،ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻌﻠﻮﻡ ﻣﺎﺩﻯ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﻧﺪ. ﺣﺘﻰ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﻴﺰ ﻫﻨﻮﺯ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻭﻓﺎﺕ ﻧﮑﺮﺩﻩ،ﻣﺬﺍﻫﺐ ﻣﺎﺩﻯ ﻭﻣﻨﺤﺮﻑ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻫﻢ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ. ﻭ ﺁﻧﮕﺎه ﺠﺴﺘﻦ ﺍﺻﻞ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺁﻥ ﺩﻳﻦ ﻣﺸﮑﻞ ﻣﻴﺸﻮﺩ. ﻭﺟﺰ ﻋﺎﺷﻘﺎﻥ ﺧﺪﺍ ﺩﺭ ﺳﻠﻮﻙ،ﺁﻧﻬﻢ ﺑﺎ ﮐﻤﻚ ﻭﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻭﺍﻟﻬﺎم اﺯ ﺍﻭ،ﺍﻳﻦ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺑﺎﺯ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﻤﻴﮕﺮﺩﻧﺪ.

     ﻋﻠﻮﻡ ﻏﻴﺮ ﺳﻨّﺘﻰ ﻭ ﻣﺎﺩﻯ، ﺑﻘﺎﻳﺎ ﻭ ﺗﻔﺎﻟﻪ ﺷﺪﻩ ﻫﺎﻯﻋﻠﻮﻡ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭ عرﻓﺎﻧﻰ ﻭﺍﻟﻬﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﻭ ﻣﺠﺰﺍ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﻣﺎﻫﻴّﺖ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.ﮐﻪ ﺑﺎﺯ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺎﺯﻯ ﻧﻔس ﻏﻴﺮﺳﺎﻟﮑﺎﻥ،ﻭ ﺣﺠﺎﺏ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺴﺘﻌﺪﺍﻥ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ. ﺗﺰﮐﻴﻪ ﻣﺴﺘﻌﺪﺍﻥ ﻭ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺫﻫﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺭ ﮐﺴﺒﻰ،ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺷﺮﻁ ﻟﺎﺯﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ،ﻭ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﺤﻘﺎﻳﻖ ﻭ ﺷﻬﻮﺩ ﻭ ﻧﺠﺎﺕ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﻫﺮ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﻟﻬﻰ،ﮐﻪ ﻣﻘﺼﺪﻯ ﺳﻠﻮﮐﻰ ﻭ ﻧﺠﺎﺕ،ﺑﺨﺸﻰ ﻭ ﺟﻨﺒﻪ ﻋﻤﻠﻰ ﺩﺍﺭﺩ،ﻓﻮﺭﺍ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺟﺎﻩ ﻃﻠﺒﺎﻥ ﻣﺘﺸﺮﻉ،ﻭ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺬﻫﺒﻰ،ﭼﻮﻥ ﺃﻫﻞ ﺳﻠﻮﻙ ﻭﺗﺰﮐﻴﻪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ،ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﺭﺍ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻤﺠﻤﻮﻋﻬﺎﻯ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﺧﺸﻚ ﮐﻠﺎﻣﻰ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ.ﻭ ﺟﻨﮓ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺳﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻮﻝ،ﺗﺎ ﺑﻰ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭ ﻣﻴﺸﻮﺩ.ﻭ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺁﻥ ﺩﻳﻦ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ.ﻭ ﺷﺎﻳﺪﻣؤﻣﻦ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺳﻠﻮﻙ ﻋﻘﻠﻰ،ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﮐﻨﺪ،ﺗﺎ ﺑﻠﮑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺣﻖ ﺍﺳﺖ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﮐﻨﺪ. ﻭﻟﻰ ﻭﻯ ﺑﺎﺯ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﻧﻔس ﺁﻟﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.ﻭ ﺩﺭ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ(ﺍﺻﻮﻝ ﺷﻨﺎﺳﻰ)ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ.ﻭ ﻋﻤﻠﺎ ﭘﻴﺮﻭ ﺍﻏﻔﺎﻝ ﺷﺪﻩ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﻣﻴﺸﻮﺩ. ﻟﺬﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ ﺟﺴﺘﻦ ﺍﺻﻮﻝ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭﻣﺬﺍﻫﺐ ﻭﻣﮑﺎﺗﺐ،ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﺨﺪﺍ ﻭﺑﻮﺳﻴله ﻤﺮﺍﺗب ﺒﺎﻟﺎﺗﺮ ﺍﺯ ﻣﺎ ﺍﺳﺖ . ﮐﻪ ﭘس ﺍﺯ ﺗﺰﮐﻴﻪ ﻭ ﺷﻬﻮﺩ ﭼﻮﻥ ﺭﻭﺯ ﺭﻭﺷﻦ ﺑﺮﺍﻳﻤﺎﻥ ﻣﺸﺨّﺺ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ.

   ﻋﺮﻓﺎﻥ ﻫﺮ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ،ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺤﻘﺎﻳﻖ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻭﻟﻰ ﺑﺪﻭﻥ ﻋﻤﻞ ﻭ ﺳﻠﻮﻙﻭ ﺗﺰﮐﻴﻪ ﺣﺘﻰ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻫﺎ،ﻓﺮﻳﺒﻨﺪﻩ ﻭ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﺎﻃﻞ ﻣﻴﮕﺮﺩﺪ. ﻋﺮﻓﺎﻥ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻤﻞ ﺍﺳﺖ،ﻧﻪ ﺭﻭﺷﻦ ﻓﮑﺮﻯ ﻭ ﻣﮑﺘﺒﻰ ﺑﻮﺩﻥ . ﭘس ﭼﻮﻥ ﺍﺻﻮﻝ ﻓﮑﺮﻯ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﺑﺎﻫﻢ ﻓﺮﻕ ﺩﺍﺭﻧﺪ،ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭﻣﮑﺎﺗﺐ ﺑﺎﻫﻢ ﻓﺮﻕ میکنند. ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻮﻝ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﮔﺮﻓﺖ،ﻧﻪ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻧﻔس ﺁﻟﻮﺩﻩ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﺻﻮﻝ ﮐﻨﺪ . ﻫﻨﺪﺳﻪ ﺳﻨّﺘﻰ ﻭ ﺭﻣﺰﻯ ﻣﻌﻨﻰ ﺩﺍﺭ،باﺎ ﻫﻨﺪﺳﻪ ﻣﺪﺭﺳﻰ ﻭ ﮐﻠﺎﻣﻰ ﻭ ﺍﻧﺪﺍﺯ کمیّت ﻫﺎ ﻓﺮﻕ ﺩﺍﺭند. ﺩﺭ ﻫﻨﺪﺳﻪ ﺭﻣﺰ ﺧﻴﺎﻟﻰ ﺍﺯ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻏﻴﺮ ﻣﺤﺴﻮس،ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺳﻤﺒﻮﻟﻴﻚ ﺍﺳﺖ. ﻭﻗﺪﺭﺕ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ.ﻭ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩﻫﺎﻯ ﻭﺳﻴﻊ،ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻣﻘﺎم عقلی ﮐﺴﻰ، ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺳﻤﺒﻮﻟﻴﻚ ﺑﮑﻨﺪ ﺩﺍﺭﺩ.ﺍﻳﻦ ﻫﻨﺪﺳﻪ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭﻣﻠﮑﻮﺗﻰ ﻣﻴﻨﻮﻯ ﻧﻴﺰ،
ﺧﺎﺹ ﺍﻣﻮﺭ ﮐﻴﻔﻰ،ﻭ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺭ ﮐﻤّﻰ ﻣﺎﺩﻯ ﺍﺳﺖ. ﺳﺎﻟﻚ ﺭﺍﺯ ﺁﻣﻮﺯ ﻭ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺘﺰﮐﻴﻪ، می ﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﮐﺴﺐ ﻣﻘﺪﻣﺎﺕ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ، ﻣﺴﺘﻌﺪ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻭ ﺗﻔﺎﻫﻢ ﺑﺎ ﮔﺮﻭﻩ ﺧﺎﺻّﻰ ﺷﺪﻩ،ﺗﺎ ﺑﻌﺪﺍ ﺑﮑﻤﺎﻝ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺑﺎﻟﺎﺗﺮﻯ ﺑﺮﺳﺪ . ﮔﺮﭼﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺯ ﺁﻣﻮﺯﻯ ﺩﺭ ﻣﮑﺎﺗب الهی ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﺑﺎ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﺯﻳﺮ ﺯﻣﻴﻨﻰ ﺩﻧﻴﻮﻯ ﻭ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺩﺭ ﭘﻮﺷﺶ ﻭ ﺍﺳﺘﺘﺎﺭ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﺩﺭ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭﻳﮋﻩ ﻣﮑﺎﺗﺐ ﺍﻟﻬﻰ،ﻋﻮﺍﻟﻢ ﻣﻠﮑﻮﺗﻰ ﻭ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﻧﻔﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺷﻬﻮﺩﻫﺎﻯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺷﺮﺡ ﻭ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ. ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺎﺳﺮﺍﺭ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻳﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﺳﻠﻮکی اﺳﺖ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺯ ﺁﻣﻮﺯﻳﻬﺎ،ﺟﺎﺋﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻠﻮﻡ ﻣﺎﺩﻯ ﻧﻴﺴﺖ. ﺯﻳﺮﺍ ﻧﻘﺶ ﻣثبتی  ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ،ﻭ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﺩﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺣﺠﺎﺏ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ. ﻭ ﻋﻠﻮﻡ ﻏﻴﺮ ﺳﻨّﺘﻰ ﻣﺎﺩﻯ،ﺷﮑﻞ ﻣﺴﺨﺮﻩ ﻭ ﻣﺴﺦ ﺷﺪﻩ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻨّﺘﻰ ﻭ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﻭ ﻟﺪﻧّﻰ ﺷﻬﻮﺩی ﻤﻴﻴﺎﺑﺪ.ﻭﺗﻨﻬﺎ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩﻯ ﺩﻧﻴﻮﻯ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻋﻠﻮﻡ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ.ﻭ ﻟﺬﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻏﻴﺮ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﺣﺘﻰ ﻋﻠﻮﻡ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﺍﻟﻬﻰ،ﺑﻀﺮﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ،ﻭ باعث ﺩﻭﺭ ﺷﺪﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﻧﻬﺎﺍﺯ ﻣﻘﺼﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.

ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﺳﻨّﺘﻰ ﺑﺎﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻋﻠﻮﻡ ﻣﺎﺩﻯ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻫﻢ ﻓﺮﻕ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﻭﺗﻮﺟّﻪ ﺷﺨﺺ ﺭﺍ ﺑﻬﺪﻑ ﺧﺪﺍ،ﻳﺎ ﺑﺸﻴﻄﺎﻥ ﺳﻮﻕ ﻣﻴﺪﻫﺪ.ﻭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻭ ﺍﻧﺤﻄﺎﻁ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﻚ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﻣﻨﺼﻒ،ﺩﺭ ﺭﻭﺡ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﻤﻌﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﻴﺪﺍ ﺍﺳﺖ. ﻭﻟﻰ ﭼﻮﻥ ﻣﻄﺎلعه ﺘﻔﺎﻭﺗﻬﺎﻯ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺭﺍﻩ ﻧﻔس ﺍﻣّﺎﺭﻩ ﻣﺸﮑﻞ،ﻭ ﺣﺘﻰ ﮐﺎﺭ ﺑﺸﺮ ﻧﻴﺴﺖ. ﻟﺬﺍ ﺑﺴﺨﺘﻰ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ،ﺟﻬﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺗﻤﺪﻥ، ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺩﺭ ﮐﺪﺍﻡ ﻧﻘﻄﻪ ﻗﻬﻘﺮﺍﺋﻰ ﻳﺎ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﻳﺎ ﺭﻭﺡ ﻓﺮﺩﻯ ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺩﺭ ﭼﻪ ﻭﺿﻌﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ. ﭘﻴﺮﺍﻥ ﻃﺮﻳﻘﺖ،ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺭﻭﺡ ﻓﺮﺩﻯ ﺻﻠﺎﺣﻴّﺖ ﺁﻧﺮﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺍﻣﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺳﻄﺢ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺑﺸﺮﻯ،ﮐﺎﺭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎﻯ ﮐﺎﻣﻞ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ،ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﺠﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻥ،ﮐﻪ ﻭﺿﻊ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺷﺨﺺ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﻧﻴﺰ نمی ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ. ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﻰ،ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﺷﺨﺼﻰ،ﻭ ﻣﻘﺎﻡ ﻋﻘﻠﻰ ﺧﺎﺹ ﺧﻮیش ﺗﻔﮑّﺮ ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ.ﻭﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺣﺎﻝ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ،ﭼﻪ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺳﻄﺢ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﺑﺎﺷﻨﺪ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﺑﺪﺍﺋﻰ ، ﻭ ﭼﻪ ﺑﺮﺗﺮ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ،ﺩﺭﻙ ﮐﻨﻨﺪ.ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﺩﺭﺍﮐﻰ ﻫﻢ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩ،ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻟﻔﺎﻅ ﻭ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻭ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﻣﺎﺩﻯ، ﻭ ﻋﺎﺩﺍت ﺠﺎﺭﻯ ﻓﮑﺮ ﻧﻤﻴﺘﻮﺍﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﮐﺮﺩ.ﻭﻧﻴﺎﺯ ﺑﻘﺪﺭﺕ ﺷﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺗﺄﻭﻳﻞ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﺳﻤﺒﻮﻟﻴﻚ ﺩﺍﺭﺩ.

     ﺍﻳﻦ ﺭﻣﻮﺯ ﻭﺳﻤﺒﻮﻟﻴﺴﻢ،ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻫﺮﻋﺼﺮ ﻭﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺍثرﻯ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ . ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﮐﻪ ﺳﺒﮑﻬﺎﻯ ﺳﻤﺒﻮﻟﻴﻚ ﻭﻣﻌﻨﻮﻯ ﻋﺼﻮﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﻨﻴﻢ . ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﺑﺎ ﺍﻭﻟﻴﺎ ﺟﺪﻳﺪﺗﺮ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻋﺼﺮ،ﺑﻤﺮﻭﺭ ﻣﻌﻨﻮﻳّﺖ ﻭ ﺳﻤﺒﻠﻴﺴﻢ ﻭ ﻋﺮﻓﺎﻥ، ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺗﺪﺭﻳﺠﻰ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻴﺪﻫﺪ. ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﮐﻪ ﻗﺮﻧﻬﺎ ﺍﺳﺖ،ﺗﻨﻬﺎ ﺍﻧﮕﺸﺖ ﺷﻤﺎﺭﻯ ﻣﺴﺘﻌﺪﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻋﻮﺍﻟﻢ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﺪه اﻧﺪ،ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﺭﻣﻮﺯ ﺳﻠﻮﻙ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ،ﻭﻳﺎ ﺍﺯ ﺳﻤﺒﻮﻟﻬﺎﻯ ﺳﻠﻮﮐﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺤﻤﺪﻯ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﻨﻨﺪ. ﻭﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻫﻢ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻏﺮﺑﻴﺎﻥ ﺳﺨﺖ ﺗﻔﮑّﺮ ﻣﺎﺩﻯ ﭘﻴﺪﺍ ﮐﺮﺩه اﻧﺪ . ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺻﻠﺎﺣﻴّﺖ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﻌﻨﻮﻳﺎﺕ ﻭ ﮐﻴﻔﻴّﺎﺕ ﻭ ﺭﻣﻮﺯ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ . ﻭ ﻟﺬﺍ ﺣﺘﻰ ﻋﺎﺭﻑ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﻏﺮﺏ، ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﮑﻠﻴﺪﻫﺎﻯ ﺗﻔﮑّﺮ ﻭ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﻭ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﺷﺮﻕ ﺑﺮﺳﻨﺪ.ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻋﺎﺭﻓﺎﻥ ﻭﺍﺻﻞ ﻏﺮﺏ،ﺣﺪ ﺍﮐثر ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺁﻧﻬﺎ ﺷﻬﻮﺩ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻋﻴﺴﻮی ﺪﺭ ﺻﻮﺭت ﻤﺮﺗﻀﻮﻯ ﺍﺳﺖ.ﻭ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻗﺮّﻩ ﻳﺎ ﺧﻮﺭّﻩ ﻣﺤﻤﺪﻯ ﺧﺒﺮ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ.  ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺍﺯ ﻋﻘﻞ ﺍﻟﻬﻰ ﺷﻬﻮﺩﻫﺎﻯ ﺑﺮﺗﺮ ﻧﻮﺭﻗﺎﺋﻢ ﻭﻋﺮﺵ ﺭﺣﻤﺎﻧﻰ،ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ(ﻣﺪﻳﻨﻪ  فاضله و ﺩﻳﻦ ﻭﺭﺯﻯ) ﻣﺤﻤﺪﻯ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﺑﻤﺮﺯﻫﺎﻯ ﻋﻘﻞ ﻧﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﺭﺳﻴﺪ.ﮐﻪ ﻣﺴﻴﺢ ﺑﺮﺗﺮﻳﻦ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﺧﺒﺮ ﻧﺪﺍﺷﺖ. ﻭﻟﺬﺍ ﻣﺴﻴﺢ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﺪ ﻧﺴﺦ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺸﺮﻯ،ﺑﺼﻮﺭت علیّ ،ﺩﺭ ﺧﺎنه ﻮﺩﺍﻣﺎﻥ ﭘﺪﺭ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﻣﻘﺎﻡ ﻣﺼﻄﻔﻮﻯ ﻣﺤﻤﺪ،ﺑﻨﻮﺭ ﻗﺎﺋﻢ ﺮﺳید ﻭ ﺯﺭﺩﺷﺖ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻣﺎﻡ ﺳﺠّﺎﺩ .

     ﮔﺮﭼﻪ ﺷﺮﻕ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ،ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﻫﺎﻯ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺩﺭ ﻣﺮﺩﻡ ﻏﺮﺏ ﻧﻔﻮﺫ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﻭ ﺗﻔﻬﻴﻢ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﮑﻨﻨﺪ،ﻣﻊ ﺫﻟﻚ ﻏﺮﺏ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﻭﻥ ﺍﺧﻴﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺴﺘﻌﻤﺮﻩ ﮐﺮﺩه اﻧﺪ.ﻭ ﻏﺮﺏ ﺯﺩﮔﻰ ﺭﺍ ﺑﺸﺮﻕ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﮐﺮﺩه اﻧﺪ ﺗﻮﺍﻧﺴته اﻧﺪ ﻧﻔﻮﺫ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﺎﻧﺴﺎﻧﻬﺎﻯ ﻏﻴﺮ ﺳﺎﻟﻚ ﺷﺮﻕ ﺑﻨﻤﺎﻳﻨﺪ،ﮐﻪ ﻣﺘﺄﺳّﻔﺎﻧﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺩﺭ ﺍﮐثرﻳّﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺩﺭ ﻫﺮﻣﺬﻫﺐ ﻗﺸﺮﻯ، ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻋﺪﻡ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﺠﻬّﻨﻢ ﻭﮐﺎﺭﻣﺎ ﺩﻭﺭﻯ ﺍﺯ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ.ﺍﻣﺎ ﻣﺴﺘﻌﺪﺍﻥ ﺷﺮﻗﻰ،ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻔﻮﺫﻫﺎﻯ ﻏﺮﺑﻰ ﻭ ﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﺭﻓﺎﻫﻰ ﺗﺰﮐﻴﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺳﺨﺖ ﺗﺮ ﻭ ﺩﻭﺭﻩ ﺳﻠﻮﻙ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭﺍﺯ ﺗﺮ ﻭ ﻋﺸﻖ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺨﺪﺍ ﺿﻌﻴﻒ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺳﺎﺑﻖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﻣﻊ ﺫﻟﻚ ﺑﺎﺯ ﺃﻧﺪﮐﻰ ﻋﻤﻠﺎ ﺑﺴﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻴﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ،ﻭ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ ﺍﻧﮕﺸﺖ ﺷﻤﺎﺭﺗﺮ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺑﺸﻬﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﻭﻟﻰ ﺑﺸﻬﻮﺩ ﻗﺎﺋﻢ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺩﺭﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ،ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺳﺖ ﻣﻴﺪﻫﺪ،ﻭﻣﺘﺄﺳّﻔﺎﻧﻪ ﺍﮐثرﻳّﺖ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﺎﺗّﻔﺎﻕ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻮﻥ ﺷﻴﻌﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ، ﻭ ﻣؤﻣﻨﻴﻦ ﻋﺎﻣﻰ ﺁﻥ، ﮐﻤﺘﺮ ﺑﻌﻤﻞ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻟﻬی ﻔﺸﺮﺩﻩ، ﺑﻘﺼﺪ ﺷﻬﻮﺩ ﻗﺎﺋﻢ ﺩﺳﺖ ﻣﻴﺰﻧﻨﺪ.ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﮑﻪ ﺷﻬﻮﺩ ﻗﺎﺋﻢ ﻏﺎﻳﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟّﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ.ﻭ ﻟﺬﺍ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺍﺳﻴﺮ ﺧﺮﺍﻓﺎﺕ ﻭ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺍﻓﺮﺍﻃﻰ ﻣﺬﻫﺒﻰ و ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺷﺎﻧس ﺷﻬﻮﺩ ﻭ ﻧﺠﺎﺕ،ﺩﻭﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﻗﻬﻘﺮﺍﺋﻰ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ.

     ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻠﻞ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺍﮔﺮ ﻋﻤﻠﺎ ﺍﺳﻴﺮ ﺗﻤﺪﻥ ﻏﺮﺏ ﻭ ﺍﻓﮑﺎﺭ ﻣﺎﺩﻯ ﻭﻋﺸﻘﻬﺎﻯ ﺩﻧﻴﻮﻯ ﮔﺮﺩﻧﺪ،ﺩﺭ ﻣﻌﻨﻰ ﺑﺎﺯ ﻏﺮﺑﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﻤﻌﻨﻰ ﻭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺭﻭﺡ ﻭ ﺳﻠﻮﻙ ﺗﻮﺟّﻪ ﮐﻨﻨﺪ ﺁﻧﮕﺎﻩ ﻋﻤﻠﺎ ﺷﺮﻗﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﻭ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﻳﻚ ﻧﻤﻮنه اﺯ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻯ ﺳﻤﺒﻮﻟﻴﻚ ﻭ ﻋﺮﻓﺎن اﺳﺖ.ﮔﺮچه ﻨﻴﺰ ﺍﺯ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻯ ﺳﻮﻡ ﻣﻠﮑﻮﺗﻰ ﻫﻢ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﻳﺎﺩ ﮐﺮﺩ.ﮐﻪ ﺷﺮﻁ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺣﻮﺯﻩ، ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻯ ﺭﻭﺣﻰ،ﻭ ﻋﻠﺎﻗﻤﻨﺪﻯ ﺑﺘﻔﮑّﺮ ﺷﺮﻗﻰ ﻳﺎ ﺭﻭﺣﻰ ﻭ ﺳﻠﻮﮐﻰ ﺍﺳﺖ . ﻋﻤﻠﺎ جغرﺍﻓﻴﺎﻯ ﻣﺎﺩﻯ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻭ ﺁﺏ ﻭ ﻫﻮﺍ،ﺗﺄثیر ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﺮ ﺭﻭﺡ ﻓﺮﺩﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ . ﻭ ﻳﺎ ﺑﺮﻳﺪﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﻭ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺁﺳﺎﻥ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻯ ﺭﻣﺰﻯ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ،ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻏﺮﺏ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺁﺧﺮ،ﺍﺯ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻫﻨﺪﻯ ﺍﺳﺖ.ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﻫﻨﻮﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭﺍﺯﻯ ﻣﺎﻧﺪﻩ،ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺎﺩﻯ ﺷﻮﻧﺪ.ﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻓﺼﻞ ﻧﻮﻋﻰ ﺑﺮﺗﺮ ﺧﻮﺩ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺎﺩﻯ ﻧﺸﻮﻧﺪ.ﺯﻳﺮﺍ ﺳﻪ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ،ﻏﺮﺏ ﻭﻃﻦ ﻣﺎﺩﻩ ﮔﺮﺍﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺷﺮﻕ ﻫﺸﺖ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻭﻃﻦ ﺭﻭﺡ ﮔﺮﺍﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ. ﻭﻓﻠﺎﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺨﺼﻮﺹ،ﻭﻃﻦ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺧﺪﺍ ﺑﻮﺩه ﻮ ﻫﺴﺖ. ﮔﺮﭼﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﮐثرﻳﺖ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻯ ﻣﻘﺪّس ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﺗﺤﺖ ﺗﺄثیرﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ ﻗﻮﻡ ﻭﮐﺸﻮﺭ،ﻭﺣﺘﻰ ﺁﺏ ﻭﻫﻮﺍﻯ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ . ﺩﺭﻏﺮﺏ ﭼﻮﻥ ﻏﺮﻭﺏ ﺁﻓﺘﺎﺏ، ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﺎﺭﻳﮑﻰ ﻭ ﺳﺮﺩﻯ ﺑﺪﻧﺒﺎﻝ ﺩﺍﺭﺩ،ﻭ ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻓﮑﺮ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺷﺮﻗﻰ،ﻃﻠﻮﻉ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﮔﺮﻣﺎ ﻭﺣﺮﮐت ﺘﮑﺎﻣل ﺒﻬﻤﺮﺍﻩ ﺩﺍﺷته اﺳﺖ.ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻃﻠﻮﻉ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﺩﻝ ﺳﺎﻟﻚ ﺗﺰﮐﻴﻪ ﺷﺪﻩ،ﮐﻪ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺗﺤﻮّﻟﺎﺕ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﺋﻰ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭ ﺗﺠﻠّﻴﺎﺕ ﺭﻭﺣﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ . ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﻣﻌﻨﻮﻯ،ﮐﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻃﻠﻮﻉ ﻭ ﺍﺷﺮﺍﻗﺶ ﺍﺯ ﺷﺮﻕ ﺍﺳﺖ،ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺩﺭ ﺩﻝ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻯ ﻣﻌﻨﻮﻯ،ﻭ ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ(ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﻳﺞ) ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﻭﺍﻟّﺎ ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﺩﺭ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻯ ﻣﺎﺩﻯ،ﺧﻮﺩ ﻟﺤظه اﻯ ﺷﺮﻕ،ﻭ ﻟﺤظه اﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻏﺮﺏ،ﻭ ﻏﺮﺑﺖ ﻣﻐﺮﺏ ﺩﺍﺭﺩ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻏﺮﺑﻴﺎﻥ ﮐﻪ ﺳﺨﺖ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻯ ﻣﻌﻨﻮﻯ،ﻭ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻯ ﻣﻠﮑﻮﺗﻰ ﺷﻬﻮﺩﻯ ﺷﺮﻗﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﮐﺮﺩه اﻧﺪ،ﻣﻈﻬﺮﻯ ﺍﺯ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺗﺴﻠّﻂ ﮐﻤﻴّﺖ ﻭ ﻣﺎﺩﻩ ﮔﺮﺍﺋﻰ ﻭ ﺗﻔﮑّﺮ ﻓﺮﻣﻮﻟﻰ ﻋﺼﺮ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﺳﺖ . ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻟﺎﺑﻠﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻌﺪﻭﺩی هستند ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﺮﺯﻣﺎﻥ ﺑﻌﺪﻯ،ﺑﺎﺯﻣﺪﺍﻡ ﮐﻤﺘﺮ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ،ﺑﺎﺯ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﺪﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺩﺭ ﻧﻔﻮﺫ ﻏﺮﺏ ﺑﺸﺮﻕ، ﺗﻤﺪﻥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ،ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻓﺴﺎﺩ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﻏﻴﺮ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﺁﻥ،ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﻟﺒﺮﻳﺰ ﺍﺯ ﮐﺘﺎﺏ،ﻭﻟﻰ ﻣﻐﺰﻫﺎﻯ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺍﺯ ﺣﮑﻤﺖ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴّﺖ و مُتجلّی ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻭﻫﻤﺎﻥ ﻣثاﻝ ﻗﺮﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺤﻘﻖ ﺩﺍﺩﻩ،ﮐﻪ ﺍﻟﺎﻏﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﻭ ﺧﻮﺩ ﻫﻨﻮﺯ ﺧﺮ،ﻭ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﺎﻫﻞ ﺑﻮﺩه اﻧﺪ،ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺷﻬﻮﺩ ﻭ ﺳﻠﻮﻙ ﻭﺗﺰﮐﻴﻪ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪه ﻧﺪ.

    ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺯ ﺗﻔﮑّﺮ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺑﻴﻨﻰ،ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﭼﻮﻥ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎ ﻳﺎ ﻫﻨﺪﺳﻪ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺷته هاﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺩﺭ ﺷﮑﻞ ﻣﻠﮑﻮﺗﻰ ﻭ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺁﻥ،ﺑﻤﺎ ﮐﻤﻚ ﻣﻴﮑﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻫﺮ ﻣﮑﺎﻥ ﻭ ﻫﺮ ﻧﮋﺍﺩﻯ، ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺍﻣﻮﺭ ﺣﻴﺎﺗﻰ ﻭ ﻓﮑﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﮐﺮﺩ.ﻭ ﺣﺘﻰ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻭﺍﺣﺪﻯ ﻫﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ. ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻭﺣﺪﺕ ﻭﺟﻮﺩ،ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺭﺍﻫﻬﺎﻯ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺁﻥ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﻴﻢ،ﺑﻴﻚ ﻧﻘطه میرﺳﻴﻢ . ﻭﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺭﺍﻫﻬﺎﻯ ﻣﺎﺩﻯ ﺁﻥ ﭘﻴش ﺒﺮﻭﻳﻢ،ﺑﺎﺯ ﺟﺰ ﺑﻨﻔس ﺁلوﺩﻩ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﻧﻤﻴﺮﺳﻴﻢ. ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﺎﺯﻯ ﻭ ﺍﻳﺴﻢ ﻫﺎﻯ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﻭ ﺗﺨﺼﺼﻬﺎﻯ ﺗﮑﻨﻴﮑﻰ،ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳّﺖ ﻓﮑﺮ ﻣﺎﺩﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﻏﺮﺑﻰ ﺍﺳﺖ.ﮐﻪ ﺑﺎﻳﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﻭ ﺗﺴﻤﻴﻪ ﻫﺎ ﺯﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ. ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ ﺧﻮﺩ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﻓﺮﻣﻮﻟﻪ ﮐﺮﺩﻥ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﻨﺪﻯ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺳﺖ . ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﻏﺮﺏ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ،ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩه ﻫﺎ ﻭ ﻓﺮﻣﻮﻟﻬﺎﻯ ﻣﺸﺨّﺺ ﻣﻨﻄﻘﻰ،ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮﮊﻳﻬﺎﻯ ﻣﺸﺨّﺺ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﮐﻨﻨﺪ،ﻭﺣﺘﻰ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻣﻌﻨﻰ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺭﺍ ﻧﻤﻴﻔﻬﻤﻨﺪ.ﻣﮕﺮ ﺁﻧﮑﻪ ﺩﺭ ﻫﻮﺳﺮﺍﻧﻴﻬﺎ ﻭ ﺷﻬﻮﺕ ﺭﺍﻧﻰ ﻫﺎ ﻭ ﺩﺭﺷﻬﺮﮐﻬﺎﻯ ﻟﺨﺘﻰﻫﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺭﺍ ﺣﻴﻮﺍﻧﺎﺕ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻭ ﺑﻬﺘﺮ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﺎﺯﻯ ﻭﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮﮊﻯ ﺑﺎﻓﻰ ﻏﺮﺑﻴﺎﻥ،ﻗﻄﻌﺎ ﻃﻠﺴﻤﻬﺎﻯ ﻗﻮﻳﺘﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻔﮑّﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺳﺖ.ﻭ ﮐﻤﺘﺮ ﺷﺎﻧس ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻔﮑّﺮ ﻭ ﻗﺒﻮﻝ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺖ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﻭ ﺭﻭﺣﻰ ﻭ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺧﻮﻳﺶ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺟﺎﻟﺐ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻣﺒﺘﮑﺮﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﻃﻠﺴﻢ ﻫﺎﻯ ﺟﺪﻳﺪ،ﻭ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮﮊﻳﻬﺎ ﻭ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﻮﺍﺑﻎ ﻭ ﺳﺎﺯﻧﺪﮔﺎﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻴﺪﺍﻧﻨﺪ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﺟﺒﺮﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ،ﻭلی ﻨﻪ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻥ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺸﺮ. ﺑﻠﮑﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺷﺎﺭﺡ ﻭﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ (ﻣﺎﻧﻰ ﻓﺴﺘﻬﺎﻯ) ﻣﺴﻴﺮ ﻗﻬﻘﺮﺍﺋﻰ ﻭﻣﺎﺩﻯ ﺷﺪﻥ ﺑﺸﺮﻳّﺖ ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ. ﻭ ﻧﻴﺰ ﻣﻈﻬﺮ ﻳﻚ ﺣﺮﮐﺖ ﻋﻠﻤﻰ ﻣﺎﺩﻯ،ﻭ ﺳﻴﻄﺮﻩ ﻣﺎﺩﻳّﺖ ﺑﺮ ﺑﺸﺮ ﺍﺳﺖ .  ﺩﺭ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺎﺩﻯ ﺗﻔﮑّﺮ ﺑﺸﺮ،ﮐﻪ ﻣﻄﻠﻘﺎ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺗﻔﮑّﺮ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺗﮑﺎﻣﻠﻰ ﺷﺪه ﻤﻴﺒﺎﺷﺪ.ﻋﻠﺎﺋﻢ ﺑﺮﺟﺴته اﻯ ﻣﻴﻴﺎﺑﻴﻢ ﮐﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺭﻙ ﺳﻘﻮﻁ ﻗﺮﻳﺐ ﺍﻟﻮﻗﻮﻉ ﺗﻤﺪﻥ ﻣﺎﺩﻯ ﻏﺮﺏ ﺍﺳﺖ. ﻓﺮﺩ ﭘﺮﺳﺘﻰ ﻭ ﺭﻫﺒﺮ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻭ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮﮊیهاﻯ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺗﺮ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻓﮑﺮ ﮐﻠّﻰ ﻭ ﺷﻬﻮﺩی  ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﺍﺯ ﺧﺼﺎﻳﺺ ﺭﻭﺡ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺎﺩﻯ ﺑﺸﺮ ﺍﺳﺖ.

    ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻴﺎﺕ ﻓﮑﺮﻯ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﺧﻠﺎﻑ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺻﺎﺣﺒﺎﻧﺸﺎﻥ دﻭﺭتر  ﺍز ﻭﺣﺪﺕ ﻭﺟﻮﺩ ﮐﻠّﻰ ﺑﺸﺮ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﺤﻔﻆ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻗﺪﺭﺗﻰ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺭﺩ، ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧند ﻭﺣﺪﺗﻰ ﺑﺸﺮﻯ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﮐﻨند.  ﮐثرت ﻮﻫﻤﻰ که ﺪﺭ ﻫﺴﺘﻰ ﺩﻧﻴﻮﻯ ﻣﻠﺎﺣﻈﻪ ﻣﻴﮑﻨﻴﻢ،ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻋﺪﻡ ﺩﺭﻙ ﻣﺎ ﺍﺯ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﮐﻠّﻰ ﻫﺴﺘﻰ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﭼﻨﻴﻦ ﮐثرﺗﻰ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﺧﻴﻠﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺷﺮﻕ ﺍﺳﺖ . ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻣﮑﺎﺗﺐ ﻣﺘﻀﺎﺩ،ﻭ ﺗﺨﺼﺺ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎ ﻭﺍﺣﺰﺍﺏ،ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻧﺎﻣﺤﺪﻭﺩ.ﺩﺭﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻏﺮﺑﻰ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺷﺪﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ،ﻭ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺑﻠﻮﻙ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻏﺮﺏ،ﻗﺪﺭﺕ ﺟﻤﻊ ﻭﺟﻮﺭ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﻠﻮﻙ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ.ﺩﺭﻋﺮﻓﺎن کثرﺕ،ﺑﻤﻌﻨﻰ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻋﻘب ﻤﺎﻧﺪﮔﻰ ﺗﮑﺎﻣل ﺮﻭﺡ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺑﻴﻨﻰ ﺍﺳﺖ.ﻭﻟﻮ ﺩﺭﺣﺪﻭﺩ ﻣﻔﺎﻫﻴم ﺬﻫﻨﻰ ﺃﻫل  کلاﻡ، ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﻧﺸﺎنه اﺯ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﻓﺮﺩ، ﻭ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻭ ﺷﺎﻧس ﺍﺗّﺨﺎﺫ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺳﻠﻮکی ﻮ ﺷﻬﻮﺩ ﺍﺳﺖ. ﻭﺣﺮﮐﺖ ﮐثرﺕ ﺑﻮﺣﺪﺕ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ،ﻭ ﺣﺮﮐﺖ ﻭﺣﺪﺕ ﺑﮑثرﺕ ﺩﺭ ﻏﻴﺮﺳﺎﻟﮑﺎﻥ،ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻌﻨﻰ ﺩﻭﺭ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻫﻨﺪﻯ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﺩﺭ ﻏﻴﺮ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﻌﻨﻰ ﺑﻤﺎﺩﻩ،ﻭ ﻳﺎ ﺍﺯ ﻣﺎﺩﻩ ﺑﻤﻌﻨﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﮑﺎﻥ ﺍﺳﺖ. ﻭ(ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻫﺮ ﺩﻭ)ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻋﺼﺮﻯ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﺗﺠﻠّﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﺩﺭ ﺩﻝ ﺳﺎﻟﻚ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺳﺎﻟﻚ ﺑﻬﺘﺮ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻴﺸﻮﺩ. ﺁﺧﺮ ﻋﺼﺮ ﻣﺎﺩﻩ ﮔﺮﺍﺋﻰ ﺩﺭ ﺩﻝ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﻋﻤﺮ، ﻭﻣﺮﮒ ﻳﺎ ﻗﻬﻘﺮﺍی فرﺩ ﺍﺳﺖ.ﻭ ﺁﺧﺮ ﻋﺼﺮ ﻣﻌﻨﻮﻳّﺖ ﻳﺎ ﺷﺮﻭﻉ ﻭ ﺍﺣﻴﺎﻯ ﻋﺼﺮ ﻣﻌﻨﻮﻳﺖ،ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﻩ ﻤﺎﺩﻩ ﮔﺮﺍﺋﻰ ﻭ ﮐﺎلی ﻴﻮﮔﺎ،ﻫﻤﺎﻥ ﺷﻬﻮﺩ ﻭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻋﺼﺮ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮﻳّت ﺪﺭ ﮊﻧﺘﻴﻚ ﺭﻭﺣﻰ ﺳﺎﻟﻚ ﻭ ﺁﻏﺎﺯ ﻋﺼﺮ ﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻳّﺖ ﺩﺭ ﺭﻭﺡ ﻭﺍﺻﻠﺎﻥ ﺍﺳﺖ.

    ﺩﺭ ﻧﻔس ﻏﻴﺮ ﺳﺎﻟﻚ ﺑﻤﺮﻭﺭ ﮐثرﺕ ﻣﺎﺩﻯ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ،ﻭ ﮐثرﺕ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭ ﺍﺧﻠﺎﻗﻰ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺭﻭﺡ ﻭﺍﺻل اﻟﻬﻰ ﮐثرﺕ ﻣﻴﻨﻮی ﻭﻣﻌﻨﻮﻯ ﺑﺤﺪّ ﺍﻠﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻭ ﮐثرﺕ ﻣﺎﺩﻯ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﻣﻴﮕﺮﺩﺩ.ﮐﻪ ﺁﻏﺎﺯﮐاﺮﻣﺎ ﻭﻧﺴﺦ ﻭﻣﺴﺦ ﻣﺠﺪﺩ ﺑﺠﻬﺎﻥ ﺟﻬﻨّﻤﻰ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ.  ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﻭﺍﺻﻠﺎﻥ،ﺑﺎﺯ ﮐثرﺕ ﻫﺴﺖ،ﻭﻟﻰ ﺗﺪﺍﺧﻠﻰ ﻭﺗﻀﺎﻣﻨﻰ،ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﻏﻴﺮﺳﺎﻟﮑﺎن اﻳﻦ ﮐثرﺕ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﻫﻢ ﻭ ﮐثرﺕ ﻋﺪﺩﻯ ﺍﺳﺖ. ﺍﻳﻦ ﻗﻴﺎس ﻣﻌﮑﻮس ﮐثرﺕ ﻭﻭﺣﺪﺕ،ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ،ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎنه اﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﺮﺩ،ﻭﺣﺘﻰ ﺭﻭﺡ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳﺖ.ﮐﻪ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ ﻭ ﺑﺎﻟﺎﺗﺮ ﻭ ﺑﺎﻣﺘﻴﺎﺯ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺷﺎﻧس ﺘﮑﺎﻣﻠﻰ ﺑﺮﻭﺩ، که هماﻥ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻧﻔس ﻭﺧﻮﺩ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ .ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐثرﺕ ﺍﻋﺪﺍﺩ،ﮐﻪ ﮔﺎﻫﻰ ﮐثرﺕ ﻋﺪﺩﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ،ﻭ ﮔﺎﻫﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺃﻫﻞ ﻋﻠﻢ ﺍﻋﺪﺍﺩ ، ﮐثرﺗﻰ ﺗﺪﺍﺧﻠﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺣﺮﻑ z ﻳﺎ ﺣﺮﻑ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﻟﺎﺗﻴﻦ،ﺳﻤﺒﻞ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻭﺩﺭ ﻳﻚ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﻣﺎﺩﻯ ﺍﺳﺖ. ﺣﺮﻑ z ﭘﺮﺑﺎﺭﺗﺮﻳﻦ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﺭﻭﺡ ﺍﺳﺖ. که ﺒﺎ ﺗﺰﮐﻴﻪ ﻭ ﺗﺮﻙ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺳﻨﮕﻴﻨﺘﺮ، ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺑﺎﺭﺩﻳﮕﺮ ﺑﺤﺮﻑ A ﻭ ﺧﺪﺍ ﻣﻴﺮﺳﺎﻧﺪ. ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻤثیل ﻫﺴﺘﻨﺪ،ﻧﻪ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻭﻣﻨﻄﻘﻰ.ﺣﺎﺻﻞ ﻭ ﻟﺐّ ﮐثرﺕ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻭﺳﻠﻮﻙ ﻭﺣﺪﺕ ﺧﺪﺍﺋﻰ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻗﻮس ﻧﺰﻭﻝ ﻭﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﻭﺣﺪﺕ ﺑﮑثرﺕ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻰ ﮔﺮﺍﻳﺪ. ﻭ ﺳﺎﻟﻚ ﺑﻤﺮﻭﺭ،ﭼﻪ ﻋﻘﻠﻰ ﺑﺎ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺑﺨﺪﺍ ﻣﻴﺮﺳﺪ، ﻭ ﭼﻪ ﺑﺎ ﻋﻤﻞ ﺩﺭ ﺗﺠﺮﻳﺪ،ﺍﺯ ﮐثرﺕ ﺧﻮﺩﺵ ﺩﺳﺖ ﻣﻰ ﮐﺸﺪ ﻭ ﺑﺨﺪﺍ ﻣﻴﺮﺳﺪ. ﺍﻏﻠﺐ ﻣﻴﺨﻮﺍﻫﻨﺪ،ﺑﺎ ﺟﻤﻊ ﺑﺴﺘﻦ ﻟﻔﻈﻰ ﻭ ﺿﻤﺎﻳﺮ ﺑﺮﺟﻤﻊ،ﮐثرﺕ ﺭﺍ ﻭﺍﺣﺪ ﻧﺸﺎﻥ ﺑﺪﻫﻨﺪ. ﻣﺎﻧﻨﺪﮐﻠﻤﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻫﺎ. ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﮑﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﺎﺭ ﮐثرﺕ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺗﻀﺎﺩﻫﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ را ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﮐثرﺕ ﻫﺮ ﭼﻪ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮ ﺩﺭ ﺑﺮﻭﺩ ﻣﺎﺩﻯ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﺮﭼﻪ ﮐثرت ﺒﺒﺎﻟﺎ ﺑﺮﻭﺩ، ﺍﺻﻴﻞ ﺗﺮ ﻭﻭﺍﺣﺪ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ.ﮐﻪ ﮐثرﺕ ﺩﺭ ﻣﻌﻨﻰ ﺑﺎﺯ ﻭﺍﺣﺪ ﺍﺳﺖ.   ﮐﻴﻔﻴّﺖ ﻭﮐﻤﻴّﺖ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﺎﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ،ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻳﻪ ﻳﻚ ﺳﮑّﻪ،ﺗﺎ ﻣﺎ ﺩﺭ ﮐﺪﺍﻡ ﻃﺮﻑ ﺁﻥ ﺑﺎﺷﻴﻢ. ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﺋﻰ ﻣﻌﻨﻮﻯ،ﮐﻪ ﺭﻭﺡ ﻭ ﺫﺍت ﻮ ﺟﻮﻫﺮﻭ ﺍﺻﻞ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺗﺠﻠّﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍﻣﻴﺒﻴﻨﻴﻢ. ﻭ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺟﻬت ﺠﻐﺮﺍﻓﻴﺎﺋﻰ ﻣﺎﺩﻯ،ﮐﻪ ﺟﺴﻢ ﻭﺻﻮﺭﺕ ﻭ ﺷﮑﻞ ﻭ ﻋﺪﺩ ﻭ ﻳﮑﺴﺎﻧﻰ ﮐﺎﺫﺏ ﻣﻠﺎﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﮐﻨﻴﻢ.

    ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﻋﺰﻳﺰﻡ،ﺑﻬﺘﺮ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﺎﺑﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﻙ ﮐﻨﻰ،ﻧﻤﻰ ﮔﻮﻳﻢ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﻫﻤﻴشه ﺪﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻣﻠﮑﻮتی ﻮﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻯ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﺪﻩ.ﻭ ﻳﺎ ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﺗﻔﮑّﺮ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﻭﻣﺎﺩﻯ ﺑﺮﺩﺍﺭ. ﻭﻟﻰ ﻣﻴﮕﻮﻳﻢ،ﺗﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﺣﺪّ ﺃﻗﻞ ﺩﺭ ﻟﺤﻈﺎﺕ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎﻯ  باﺑﺎ، ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺩﺭ ﻳﻚ ﮊﺳت عرﻓﺎﻧﻰ ﻭ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺘﻰ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺪﻫﻰ، ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻰ ﺑﺎﺑﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﻙ ﮐﻨﻰ. ﻭﻟﻰ ﺍﮔﺮ ﺑﺎﺒﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﻙ ﻧﮑﺮﺩﻯ،ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪی ،ﺟﺰ ﺍﺯ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭﮐﻮﺩﮐﻰ ﭼﻴﺰﻯ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﻰ ﻣﺎﻧﺪ. ﺩﺭﺣﺎﻟﻴﮑﻪ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺩﺍﺭﻡ،ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﮔﺮﺩﺵ ﺩﺭ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻯ ﻣﻌﻨﻮﻯ،ﻭ ﮐﺴﺐ ﺷﻬﻮﺩ ﺍﻟﻬﻰ،ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻨﻬﺎﻯ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻣﻌﻨﻮﻯ،ﺩﺭﻙ ﺗﻮ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﻭﺍﻗﻌی ﺘﺮ ﻣﻴﺸﻮﺩ.ﻭﻫﺮﮔﺰ ﺩﻧﻴﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﺯ ﺗﻮ ﻧﻤﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ. ﺗﻮ ﺧﻮﺩ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻰ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺳﻠﻮﻙ،ﺩﻝ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﻫﻮﺳﻬﺎﻯ ﻧﻔس ﻣﻴﮑﻨﻰ،ﺗﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺎﻭﺭﺕ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ،ﺑﭽﺸﻢ ﺑﺒﻴﻨﻰ.  ﺩﻳﺪﻥ  تمدﻥ ﻋﺎﻟﻰ ﻭ ﭘﺮ ﺭﻭﻧﻖ ﺩﻳﺪ ﻣﺎﺩﻯ،ﺳﺨﺖ ﺟﺎﻟﺐ ﻭ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ.ﻭﺗﻨﻬﺎ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺩﺍﺭ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺪ،ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺗﮑﻨﻴﮑﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﻨﺪ.ﻭﻟﻰ ﺩﺭﺩﻳﺪﻥ ﻫﻤﺎﻥ ﺗﻤﺪﻥ، ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺩﻳﺪ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﺯﻧﮓ ﻧﺎﻗﻮس ﺧﻄﺮ ﺑﺎﺷﺪ.ﮐﻪ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴت ﺃﺗﻢ ﻭ ﻟﻴﺰﺭ ﻭﻣﻮﺷﻚ،ﭼﻪ ﺑﻠﺎﻫﺎﺋﻰ بر ﺍﻧﺴﺎﻧﻴّﺖ ﻧﺎﺯل ﻤﻴﮑﻨﺪ.ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻋﻠﻢ ﺟﺰ ﮐﺸﺘﻦ ﺷﺨﺺ ﻋﺎﻟِﻢ ﻧﻴﺴﺖ.ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﺪﻳﮕﺮﺍﻥ . ﺗﻤﺪﻥ ﻣﺎﺩﻯ ﻏﺮﺏ ﺑﺠﺎﺋﻰ ﻧﻤﻴﺮﺳﺪ.ﻭ ﻓﻘﺮ ﻭ ﺟﻬﺎﻟﺖ ﺳﺮﺯﻣﻴﻨﻬﺎﻯ ﻣﺸﺮﻕ ﺯﻣﻴﻦ ﻫﻢ ﺩﺭﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ. ﻭﻟﻰ ﺗﻤﺪن اﻭﻟﻴﺎﻯ ﺧﺪﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻣﻴﻴﺎﺑﻨﺪ،ﺍﻟﮕﻮﻯ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺳﺖ،ﮐﻪ ﺗﻤﺪّﻥ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﮔﺮﭼﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻬﺸﺘﻰ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺩﺭ ﻭﺳﻂ ﺟﻬﻨّﻢ ﺑﺮﭘﺎ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ.